حیدرعلی دانشور - Member of Scientific Board, Research Institute of forests and Rangelands (RIFR) E-mail:daneshvar@rifr-ac.ir
بهمن کیانی - Member of Scientific Board, Research Institute of forests and Rangelands (RIFR) E-mail:daneshvar@rifr-ac.ir
علیرضا مدیررحمتی - Forest Expert, Faculty of Natural resources of Guilan University

شوری عامل محدود کننده تولید محصولات کشاورزی و منابع طبیعی در دنیا می باشد. رشد و تولید محصول در خاکهای شور یا خاکهایی که با آب شور آبیاری می شوند به صورت مشخص کاهش می یابد، از آنجایی که بیشتر خاکها را در مناطق خشک و نیمه خشک خاکهای شور و قلیا تشکیل می دهند و پده یکی از گیاهان سازگار در این مناطق است، تعیین درجه مقاومت به شوری آن دارای اهمیت می باشد که حداقل در ایران به صورت دقیق حد تحمل به شوری این گیاه مشخص نشده است. به همین منظور در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و در شرایط گلخانه قلمه های پده تحت تاثیر ترکیبی از غلظت های مختلف نمک در محیط آبکشت قرار گرفتند. تیمارهای شوری با افزایش مقادیر مختلف از نمکهای کلرور سدیم و کلرور کلسیم به نسبت ۴:۵ در محلول غذایی محیط ریشه به میزان (۲۷/۰ ، ۵۴/۰ ۸۱/۰، و ۰۸/۱ درصد) که برابر با ۳/۱، ۱/۶، ۵/۱۰، ۵/۱۳ و ۱۸ دسی زیمنس بر متر است اعمال گردید. زنده مانی قلمه های پده، وضع ظاهری برگها و شاخص های رشد، شامل تعداد برگ، سطح برگ، ارتفاع، وزن خشک (برگ، ساقه و ریشه) همچنین درصد عناصر سدیم، کلر، کلسیم، منیزیم، پتاسیم و ازت در برگ، ساقه و ریشه و در تیمارهای متفاوت شوری اندازه گیری گردید. نتایج آزمایش نشان داد که وزن خشک برگها و وزن خشک ساقه تا ۶ دسی زیمنس بر متر تحت تاثیر شوری قرار نگرفت و با افزایش غلظت نمکها در محیط ریشه، کاهش معنی دار داشتند. تعداد برگ نیز تحت تاثیر شوری کاهش معنی دار داشت، در حالی که وزن خشک ریشه و ارتفاع نهالها تغییری نداشتند. با افزایش غلظت نمکها در محیط ریشه، درصد ازت و پتاسیم برگها و درصد سدیم، پتاسیم، منیزیم و کلر شاخه ها افزایش یافت. در ریشه به جز کلر که با افزایش شوری افزایش داشت بقیه عناصر تحت تاثیر شوری قرار نگرفتند.

Salinity, Growth, Populus euphratica, calcium chlorid, sodium chlorid