معصومه فانی - Instructor, Department of anatomy, School of Medicine, Gonabad University of Medical Sciences, Gonabad, Iran
مهسا پورعیدی - Master of Cellular and Molecular Sciences, Department of Physiology, School of Medicine, Gonabad University of Medical Sciences, Gonabad, Iran
زینت حیدرنیا کلاتی - Master of Medical Physiology, Department of Physiology, School of Medicine, Gonabad University of Medical Sciences, Gonabad, Iran
سید حسین ابطحی ایوری - Associate Professor, Department of Biochemistry, School of Medicine, Gonabad University of Medical Sciences, Gonabad, Iran
مریم مقیمیان - Associate Professor, Department of Physiology, School of Medicine, Gonabad University of Medical Sciences, Gonabad, Iran

مقدمه: هدف از این مطالعه بررسی تاثیر هورمون های جنسی در همزمانی با کلستاز بر روی حافظه می باشد. روش کار: در این مطالعه تجربی که در دانشگاه علوم پزشکی گناباد انجام شد، ابتدا برای بررسی اثر دوره زمانی کلستاز (۷، ۱۴ و ۲۱ روز) بر حافظه جانبی، موش های صحرایی نر در ۴ گروه ۸ تایی (شم و ۳ گروه کلستاتیک) قرار گرفتند و جهت بررسی اثر تفاوت جنسی بر حافظه موش های کلستاتیک، موش های صحرایی در ۶ گروه ۸ تایی (شم نر و ماده، گنادکتومی نر وماده، کلستاتیک-گنادکتومی نر و ماده) قرار داده شدند. در گروه های گنادکتومی، تحت عمل جراحی بیضه ها و تخمدان ها حذف شد، در گروه های کلستاتیک مجرای صفراوی بسته شد و گروه هایشم فقط استرس جراحی را دریافت کردند. جهت ارزیابی حافظه احترازی غیرفعال از دستگاه شاتل باکس استفاده شد. داده ها توسط نرم افزار PRISM و آزمون ANOVA مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها: در بررسی حافظه در گروه های کلستاتیک نر طی روزهای ۷، ۱۴ و ۲۱، پس از انجام کلستاز میانگین زمان تاخیر ورود به اتاق تاریک در هر سه گروه نسبت به گروهشم به طور معنی داری (P<۰.۰۵) کاهش داشت. همچنین در گروه نر گنادکتومی شده، میانگین زمان تاخیر ورود به اتاق تاریک نسبت به گروهشم کاهش معنی داری را نشان داد (P<۰.۰۵). در گروه های نر و ماده گنادکتومی _کلستاتیک، این مدت زمان به ترتیب در مقایسه با گروه هایشم نر وماده و همچنین کلاستاتیک نر و ماده به طور معنی داری کاهش داشت (P<۰.۰۵, P<۰.۰۰۱). نتیجه گیری: بر اساس این یافته ها می توان نتیجه گرفت که با توجه به وجود تفاوت جنسی در میزان تاثیر کلستاز بر حافظه و یادگیری احتمالا هورمون های جنسی تا حدی می توانند دارای اثر محافظتی بر اختلال حافظه ناشی از کلاستاز باشند.

Gonads, Memory, Cholestasis, گنادها, حافظه, کلاستاز