سید محسن فتاحی - دانشجوی دکتری دانشگاه تهران
عابدین مومنی - استادیار دانشگاه تهران
سید محمد امام - استادیار دانشگاه تهران

میراث فرهنگی ملت ها در عصر کنونی از چند زاویه مورد توجه قرار گرفته و اهمیت فراوان یافته است. این اهمیت موجب گشته دولت ها قوانین ویژه ای را در حوز? میراث فرهنگی، از جمله مالکیت یا تملک آثار تاریخی فرهنگی، وضع کنند. این قوانین در بسیاری از موارد، تحدید مالکیت های خصوصی را در پی دارد. در نگاه نخست به نظر می رسد، شریعت اسلام با توجه به اهتمام خاصی که به مالکیت خصوصی دارد، بر اساس احکام اولیه، مالکیت یا تملک آثار تاریخی فرهنگی را همچون سایر اموال، نه تنها معتبر دانسته، بلکه تخطی از آن را خلاف قوانین شرع به شمار می آورد. در این مقاله، نگاهی دیگر را پیش روی نهاده ایم که بر پای? آن، می توان انتظار داشت که قوانین یاد شده مخالفتی با شریعت نداشته، بلکه بدون دست آویختن به مقول? "ضرورت" و "مصلحت"، راه را برای اجرایی شدن آنها باز می گشاید.

تحدید مالکیت, ضرورت, مالکیت خصوصی, میراث فرهنگی, مصلحت