یحیی بوذری نژاد - استادیار دانشگاه تهران

اگرچه برخی معتقدند که در بین فیلسوفان مسلمان اثری منحصرا درباره هنر و زیبایی شناسی نمی توان یافت، با بررسی آثار آن ها می توان مباحث مربوط به هنر و زیبایی شناسی را استخراج کرد. در این بین، قاضی سعید قمی از جمله اندیشمندان مسلمانی است که برخی از مباحث مربوط به هنر و زیبایی را در تعلیقاتی که بر میمر چهارم کتاب اثولوجیا نگاشته، به طور مستقل ذکر کرده است. پرسش بنیادین نوشتار حاضر این است که هنر و زیبایی نزد قاضی سعید قمی به چه معناست و او از چه منظری به این مقولات نگریسته است. مفروض مقاله حاضر این است که قاضی سعید در این اثر زیبایی را به زیبایی معقول و محسوس تقسیم کرده و زیبایی محسوس را تجلی زیبایی معقول می داند و جملگی زیبایی ها را تجلی زیبایی نورالانوار می داند. او در ادامه ضمن تاکید بر نقش خیال متصل و منفصل در آفرینش زیبایی، هنر را تجلی صورت زیبای هنرمند بر ماده محسوس می داند. وی زیبایی هنری را عاملی برای تکمیل زیبایی طبیعت می داند.

تجلی, زیبایی, صورت, طبیعت, عقل, قاضی سعید قمی, هنر