محمد بنیانی - دانشگاه شیراز، استادیار
قاسمعلی کوچنانی - دانشگاه تهران، استادیار

اهمیت اندیشه های سهروردی در سیر شکل گیری بحث اصالت وجود و اعتباریت ماهیت و این که بسیاری از مباحث فلسفی حکمت متعالیه در اثبات اصالت وجود ناظر به نقد ادله و سخنان سهروردی میباشد بر کسی پوشیده نیست. به دلیل عدم جامع نگری فلسفی در این بحث و عدم توجه به سیر تاریخی آن و همچنین عدم رعایت مباحث روش شناسانه، ما با چهار تلقی و دیدگاه دربار? فلسف? اشراق روبه رو هستیم: ۱ سهروردی قائل به اصالت ماهیت، ۲ سهروردی قائل به اصالت وجود، ۳ سهروردی قائل به اصالت نور یا اصالت انوار، (این سه دیدگاه تحت سیطره فلسف? ملاصدرا شکل گرفته است.) ۴ سهروردی اشراقی که قائل به هیچ کدام از سه تلقی بالا نبوده است. سهروردی اشراقی دغدغ? تاسیس یک نظام مستقل از فلسف? مشاء را داشته و بر این اساس مباحث نور و احکام آن را بدون توجه به روابط نور، ماهیت، حقیقت وجود، و اصالت آن ها مطرح می کند. ما چگونگی شکل گیری سهروردی های صدرایی را تحت سیطر? اندیش? ملاصدرا بیان، و سپس آن را با سهروردی اشراقی نقد می کنیم.

اصالت ماهیت, اصالت نور, اصالت وجود, شیخ اشراق, ملاصدرا