زهره عباسی - دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی
الهه سالاری - دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی
فرزانه رشیدی - دانشگاه علوم پزشکی مشهد
معصومه طاهر پور - دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی

چکیده زمینه و هدف : درد یک مکانیسم دفاعی در پاسخ به آسیب بافتی است که در نوزادان به راحتی نادیده گرفته می شود. ماساژ با تاثیر بر سیستم عصبی و آزاد سازی اپیوئید های داخلی می تواند بر شدت درد ناشی از عوامل دردناک موثر باشد. پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر ماساژ بر شدت درد هنگام واکسیناسیون در نوزادان انجام گردید. مواد و روش کار: این مطالعه به صورت کارآزمائی بالینی تصادفی، بر روی ۶۰ نوزاد سالم، در بیمارستان بنت الهدی بجنورد در سال۱۳۸۶انجام گردید. نوزادان مورد مطالعه به روش آسان انتخاب و به دو گروه ماساژ (۳۰نفر) و کنترل(۳۰نفر) تقسیم شدند. نوزادان گروه ماساژ توسط مادر و در حضور پژوهشگر۳۰ دقیقه ماساژ به روش افلوراژ (بر روی سطح بدن) و پتریساژ (در انتهاها) دریافت نمودند. نوزادان گروه کنترل بدون دریافت ماساژ، به مدت۳۰ دقیقه داخل کات در کنار مادر نگهداری شدند. بلافاصله بعد از۳۰ دقیقه مداخله در دو گروه، واکسن های بدو تولد توسط یک نفر واکسیناتور ثابت مرکز تزریق گردید. جهت بررسی تغییرات رفتاری نوزادان نسبت به درد، در هر دو گروه، قبل از مداخله، بلافاصله بعد از۳۰ دقیقه مداخله و ۵ دقیقه بعد از تزریق واکسن، شدت درد با مقیاسNeonatal (NIPS) Infant Pain Scale توسط کمک پژوهشگری که نسبت به گروه مطالعه بی اطلاع بود، نمره گذاری گردید. تجزیه و تحلیل داده ها به وسیله نرم افزار آ ماریSPSS و آزمونهای تی تست و مجذور کای انجام گردید. یافته ها : در نوزادان گروه ماساژ شدت درد واکسیناسیون بلافاصله بعد از ماساژ کمتر از نوزادان گروه کنترل بود، میانگین نمره درد در نوزادان گروه ماساژ بلافاصله بعد از مداخله ۱۳/۰ ± ۰۵/۳ و در نوزادان گروه کنترل ۰۳/۰ ± ۰۳/۵ بود. (۰۰۴/۰p=) که بیانگر وجود اختلاف معنی دار بین دو گروه بود. نتیجه گیری: ماساژ شدت درد هنگام واکسیناسیون را کاهش داده و می تواند به عنوان یک روش غیرتهاجمی کاهش درد هنگام واکسیناسیون نوزادان بکار رود.

Key words: Massage, Newborn, Vaccination, Pain., وا‍‍ژه های کلیدی: ماساژ, درد, نوزاد, واکسیناسیون