نوشین پیمان - دانشگاه علوم پزشکی مشهد
الهام چارقچیان خراسانی - دانشگاه علوم پزشکی مشهد

زمینه و هدف: شیر مادر بهترین انتخاب برای تغذیه شیرخواران است. سازمان بهداشت جهانی توصیه می کند که شیرخواران در شش ماه اول زندگی به طور انحصاری با شیرمادر تغذیه شوند، اما در سالهای اخیر شاخصهای تغذیه انحصاری با شیر مادر در ایران افت شدیدی داشته است، لذا توجه و برنامه ریزی در این خصوص ضروری می باشد. این تحقیق با هدف بررسی تجربیات مادران درباره تغذیه انحصاری با شیر مادر در شش ماه اول زندگی شیرخواران انجام شده است. مواد و روش کار: این تحقیق کیفی به روش پدیدار شناسی با رویکرد کلایزی صورت گرفته است. تعداد ۸ زن که کودک زیر ۲ سال داشتند، بر اساس نمونه گیری مبتنی بر هدف از بین مراجعه کنندگان به مراکز بهداشتی درمانی مشهد در سال۹۳ انتخاب و به روش بحث گروهی متمرکز تا رسیدن به اشباع داده ها انجام شد. محتوی مصاحبه با کسب اجازه از شرکت کنندگان ضبط شد و بلافاصله بعد از جلسات پیاده سازی شد و به روش شیوه هفت مرحله ای کلایزی تحلیل تماتیک، مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: تغذیه انحصاری با شیر مادر حول دو محور اصلی بررسی عوامل موثر در ارتقاء تغذیه انحصاری شیرخوار به مدت ۶ ماه و بررسی عوامل بازدارنده از تغذیه انحصاری شیرخوار به مدت ۶ ماه بود. تمهای اصلی یافته ها در۶ درون مایه به صورت: عوامل مربوط به کودک، عوامل مربوط به مادر، نقش کادر بهداشتی درمانی، حمایت اطرافیان و جامعه، خودکارآمدی و نقش دین اسلام استخراج گردید. بیشترین عوامل تقویت خودکارآمدی، تلاش مادر، اعتماد به نفس مادر و حمایت همسر ذکر شده است. بیشتر مادران معتقد بودند که تغذیه انحصاری برای کودک ۴ الی ۵ ماه کافی است و دلیل این امر را نظر متخصصان اطفال می دانستند. نتیجه گیری: به کارگیری منابع حمایتی و تبلیغات رسانه ای موثر در این زمینه، ارتقاء سطح آگاهی و خودکارآمدی مادران بخصوص قبل از زایمان در تغذیه انحصاری به مدت ۶ ماه موثر می باشد

Exclusive breastfeeding, Mothers’ Experiences, phenomenological, تغذیه انحصاری, تجربیات مادران, پدیدارشناسی