زینت سرگزی - دانشگاه علوم پزشکی تربت حیدریه
محمدرضا نیکروش - دانشگاه علوم پزشکی مشهد
مهدی جلالی - دانشگاه علوم پزشکی مشهد
حمیدرضا صادق نیا - دانشگاه علوم پزشکی مشهد
فاطمه رحیمی عنبرکه - دانشگاه علوم پزشکی مشهد

زمینه و هدف: دیازینون یک حشره کش ارگانوفسفره است که یکی از مکانیسم های اصلی سمیت آن، مهار آنزیم کولین استراز می باشد. هدف از مطالعه حاضر بررسی اثرات دیازینون برروی فعالیت کولین استراز خون رت ماده بالغ و بررسی اثر محافظت کنندگی ویتامینE  بوده است که به دنبال مطالعه دیگری با موضوع استرس اکسیداتیو القا شده با دیازینون در بافت تخمدان، انجام شد. مواد و روش کار: تعداد ۳۰ سر موش صحرایی ماده بالغ از نژاد ویستار به پنج گروه شامل: کنترل (بدون هرگونه مداخله)، شم (فقط دریافت روغن زیتون خالص)، تجربی ۱ (دریافت دیازینون با دوز  mg/kg۶۰ محلول در روغن زیتون)، تجربی ۲ (دریافت ویتامین  Eبا دوز mg/kg۲۰۰ و دیازینون با دوز  mg/kg۶۰)، تجربی ۳ (دریافت ویتامین  Eبا دوز mg/kg۲۰۰) تقسیم شدند. بعد از ۲ هفته، ۳ میلی لیتر خون توسط سرنگ هپارینه از قلب گرفته شد و فعالیت کولین استراز اریتروسیت (AchE) و کولین استراز سرم (PchE) بررسی شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که دیازینون سطح AchE را به طور قابل توجهی در مقایسه با گروه کنترل کاهش داد (۰۰۱/۰ p<). دیازینون سطح PchE را در مقایسه با گروه کنترل به طور معنی داری کاهش داد) ۰۵/۰p< ). علاوه براین، استفاده از ویتامین E همراه با دیازینون، سطح  AchEرا به طور قابل توجهی در مقایسه با گروه دیازینون افزایش داد (۰۰۱/۰p<) و افزایش معنی­داری در سطحPchE  نیز وجودداشت) ۰۵/۰p< ). نتیجه گیری: این یافته ها نشان داد که دیازینون باعث کاهش سطح کولین استراز سرم و اریتروسیت ها می گردد. استفاده از ویتامین E، باعث افزایش این سطوح در خون می شود. پس ویتامین E به عنوان آنتی اکسیدان باعث بهبود مهار آنزیم AchE می شود و سمیت دیازینون را کاهش می دهد. واژه های کلیدی: دیازینون، کولین استراز سرمی، کولین استراز اریتروسیت، رت، ویتامین E

Diazinon, erythrocyte cholinesterase, Rat, Serum cholinesterase, Vitamin E, دیازینون, کولین استراز سرمی, کولین استراز اریتروسیت, رت, ویتامین E