آناهیتا موحدی - گروه مهندسی هسته ای، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات،دانشکده فنی و مهندسی، تهران، ایران
سید ربیع مهدوی - گروه فیزیک پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران
علیرضا نیکوفر - گروه فیزیک پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران
مجید پولادیان - گروه مهندسی هسته ای، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات،دانشکده فنی و مهندسی، تهران، ایران

چکیده زمینه و هدف: یکی از مهم ترین پارامترها در پرتو درمانی، مشخص نمودن حجم هدف است. با توجه به عدم کفایت روش های معمول تصویربرداری (سی تی و ام آر آی) برای طراحی درمان تومورهای مغزی گلیوبلاستوم، استفاده از تکنیک تصویر طیف نگاری تشدید مغناطیسی (ام آر اس آی) به عنوان یک روش تصویربرداری عملکردی، اخیرا در تعریف حجم هدف مورد توجه قرار گرفته است. در این مطالعه برای تعیین حجم کلینیکی هدف علاوه بر تصاویر سی تی و ام آر آی از تصاویر ام آر اس آی نیز استفاده شد. هدف از پژوهش حاضر مقایسه حجم های بالینی هدف در نظر گرفته شده برای بیماران براساس دو روش تصویربرداری آناتومیکی (سی تی ام آر آی) و آناتومیکی-بیوشیمیایی (سی تی ام آر آی ام آر اس) می باشد. مواد و روش کار: در این پروژه از تصاویر ۱۶ بیمار مبتلا به تومور گلیوبلاستوم مولتی فرم استفاده شد. تصاویر ام آر اس آی و ام آر آی و سی تی این بیماران با هم جوش داده شد و سپس طراحی درمان برای هر بیمار با دو روش ترکیبی ام آر آی سی تی و ام آر اس آی سی تی انجام شد. یافته ها: حجم بالینی هدف (CTV) Clinical Target Volumeبا افزودن تصاویر ام آر اس به تصاویر سی تی و ام آر آی، به طور معناداری بیشتر از حجم های مشابه کشیده شده مبتنی بر سی تی و ام آر آی بدست آمد (۰۵/۰P<)، در حالیکه سایر فاکتورهای طراحی درمان تغییر چشمگیری نداشتند. نتیجه گیری: استفاده از ام آراس آی برای تعریف حجم هدف در پرتو درمانی گلیوم درجه ۴، باعث افزایش این حجم نسبت به زمانی می شود که از سی تی و ام آر آی برای این منظور استفاده شده است، لذا با توجه به مزایای افزودن یک روش تصویربرداری متابولیکی برای تعیین دقیق تر حجم تومور، استفاده از این روش برای کشیدن حجم بالینی هدف در رادیوتراپی توصیه می شود

Keywords: Magnetic resonance spectroscopy, Treatment planning, Glioblastoma multiforme, واژه های کلیدی: طیف نگاری تشدید مغناطیسی, طراحی درمان, گلیوبلاستوم مولتی فرم