اقدس حمیدی - دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی
سمیرا جلالی فر - دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، بجنورد
محسن یعقوبی - دانشگاه علوم پزشکی تربت حیدریه،
آرش اکابری - دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی
مهرنوش قوپرانلو - سازمان بهزیستی استان خراسان شمالی
شیرین شجاعی - دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، بجنورد

چکیده زمینه و هدف: تنبلی چشم (آمبلیوپی) اختلال بینایی است که در دوران کودکی اتفاق می افتد و عوارضی از قبیل معلولیت های بینایی، انحرافات چشمی و صدمات روانی و مالی در پی دارد که تشخیص زودهنگام، درمان به موقع را می طلبد. به همین منظور، این مطالعه با هدف تعیین شیوع تنبلی چشم در کودکان ۳ تا ۶ ساله بجنورد سال ۱۳۹۲ انجام شد. مواد و روش کار: این مطالعه بصورت مقطعی روی ۱۴۰۶۱ کودک شهر بجنورد انجام گرفت. ابزار مورد استفاده جهت غربالگری شرکت کنندگان در مطالعه، تابلوی اسنلن (چارت بینایی) و پرسشنامه ی استاندارد برنامه کشوری پیشگیری از تنبلی چشم بود. کودکانی که از نظر دید طبیعی نبودند به مطب بینایی سنجی ارجاع شدند. بهترین دید اصلاح شده یا کم تر در هر چشم، تنبلی چشم تعریف گردید. یافته ها: از بین تمامی شرکت کنندگان، ۱۲۹۳۵ کودک (۹۲%) سالم و ۱۱۲۶ کودک (۸%) مشکوک تشخیص داده شدند و به بینایی سنج ارجاع داده شدند. از کل افراد ارجاع داده شده، ۶۹ کودک (۸/۱۱%) تنبلی چشم، ۱۳۳ کودک عیوب انکساری (۸/۲۲%)، ۱۱ کودک استرابیسم (۸/۱%) و بقیه (۰۳/۱%) مبتلا به سایر بیماری های چشمی بودند. عیوب انکساری با ۲/۷۸% شایع ترین عامل ایجاد کننده تنبلی چشم بود پس از آن انحرافات چشمی (استرابیسم) و سایر بیماریها قرار داشتند. نتیجه گیری: نتایج به دست آمده از این مطالعه با سایر مطالعات انجام شده در سطح کشور همخوانی دارد و شیوع بالای تنبلی چشم در سنین کودکی و قابلیت پیشگیری و درمان موثر با توجه به علل قابل رفع آن در صورت تشخیص به موقع را تایید می کند.

Key words:Amblyopia, Children, Strabismus, Reflective errors, واژه های کلیدی: تنبلی چشم, کودکان, انحراف چشم, عیوب انکساری