حسین علیدادی - دانشگاه علوم پزشکی مشهد
زهره مقیسه - دانشگاه علوم پزشکی مشهد
علی اکبر دهقان - ، دانشگاه علوم پزشکی تهران

چکیده زمینه و هدف: میوه ها و سبزیجات بعد از حبوبات جز مهم رژیم غذایی انسانها هستند. یکی از نگرانیهای دنیای امروز، آلودگی محصولات کشاورزی به فلزات سنگین می باشد. در این مطالعه، میزان فلزات سنگین سرب وکادمیوم در بخشهای خوراکی نعناع، تره، پیازچه، تربچه در دو منطقه شرق و غرب شهر مشهد مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش کار: این مطالعه از نوع توصیفی– تحلیلی بود. نمونه برداری در طی شش ماهه اول و از هر منطقه و هر نوع سبزی ۳ نمونه برداشت گردید. نمونه ها پس از هضم اسیدی، مقادیر فلزات سنگین موجود در آن توسط دستگاه جذب اتمی گرافیتی مدل Varian قرائت شد. سپس نتایج بدست آمده با استفاده از آزمون Post Hoc(LSD, Tamhane)، تست های تک متغیره با سطح معناداری ۰۵/۰مورد آنالیز قرار گرفت. یافته ها: دراین مطالعه حداکثر و حداقل میانگین غلظت سرب اندازه گیری شده با حدود اطمینان ۹۵% به ترتیب در ترهmg/kg ۸۸/۳۳) ،تربچه (mg/kg۴۵/۲۴) و برای کادمیوم به ترتیب تره (mg/kg۸۳/۰) و پیازچه (mg/kg۴۶/۰) مشاهده شد. همچنین با مقایسه بعمل آمده بین دو منطقه کاشت سبزیجات در شرق و غرب شهر مشهد، مشخص گردید که بیشترین میانگین غلظت سرب (mg/kg۱۳/۴۲) و کادمیوم (mg/kg۸۹/۰) مربوط به منطقه شرق می باشد. در مقایسه زمان های نمونه برداری بیشترین میانگین غلظت سرب و کادمیوم، به ترتیب پیازچه (mg/kg۷۱/۵۸ ) و تره ماه مرداد (mg/kg۹۹/۲) بود. نتیجه گیری: میانگین غلظت کادمیوم در انواع سبزیجات مورد مطالعه در حدود استاندارد گیاه (mg/kg ۸/۰و۲/۰) بوده ولی میانگین غلظت سرب بیشتر از حدود استاندارد (mg/kg۱۰و۱/۰) است.

Keywords: vegetable, lead, cadmium, Mashhad, graphite furnace atomic absorption, واژه های کلیدی: سبزی, سرب, کادمیوم, مشهد, جذب اتمی کوره گرافیتی