جواد هاشمی - دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، بجنورد، ایران
علیرضا گلشن - دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، بجنورد، ایران
آرش اکابری - دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، بجنورد، ایران

چکیده زمینه و هدف: یکی از عوامل عمده مرگ و میر در بیماران دیالیزی بیماری قلبی عروقی می باشد که تقریبا شیوع آن در این بیماران به میزان ۳۰-۱۰ برابر جمعیت عمومی تخمین زده می شود. تعدادی از ریسک فاکتورها برای کلسیفیکاسیون شناخته شده اند که شامل هیپرکلسمی و هیپرفسفاتمی، افزایش هورمون پاراتیرویید iPTH))، افزایش پروتئین واکنشی C(CRP) و دیس لیپیدمی هستند. مواد و روش کار: از بین بیماران دیالیزی مراجعه کننده به مرکز آموزشی درمانی بیمارستان امام علی (ع) بجنورد، تعداد ۳۰ نفر بیمار دیالیزی و ۳۰ فرد سالم را انتخاب کردیم. از تمامی افراد ml ۵ خون گرفته شد، و آزمایشات هورمون پاراتیروئید (iPTH) و پروتئین واکنشی C(hs-CRP) به روش الیزا (Enzyme-Linked Immuno Sorbent Assay) و آزمایشات LDL، کلسیم، فسفر، آلبومین، اوره و کراتی نین به روش رنگ سنجی انجام شد. یافته ها: پس از مقایسه هورمون پاراتیروئید (iPTH)، میانگین LDL، ضریب کلسیم-فسفر و سطح hs-CRP بین بیماران و گروه کنترل مشاهده شد که تمامی آنها در گروه بیمار به صورت معنی داری بیشتر از گروه کنترل بود. (۰۰۱/۰ p <) همچنین وجودارتباط معنی دار بین گروه (داشتن بیماری) و افزایش ریسک فاکتورهای کلسیفیکاسیون عروقی مشاهده شد. نتیجه گیری: مطالعه حاضر افزایش میزان سطح سرمی هورمون پاراتورمون، پروتیین CRP، ضریب Ca*P و LDL را به عنوان فاکتورهای موثر در آترواسکلروزیس در بیماران دیالیزی، نشان می دهد.

Keywords: Hemodialysis, atherosclerosis, iPTH, hs-CRP, واژه های کلیدی: همودیالیز, آترواسکلروزیس, iPTH, hs-CRP