مهدی حارث آبادی - گروه پرستاری بهداشت جامعه، دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، بجنورد، ایران
بهرام بیباک - دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، بجنورد، ایران
ابراهیم حسین زاده - گروه پرستاری اطفال، دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، بجنورد، ایران
حمید رضا بیاتی - بیمارستان امام رضا (ع) بجنورد، بجنورد، ایران
مینا ارکی - بخش اعصاب و روان بیمارستان امام رضا (ع) بجنورد، بجنورد، ایران
هادی اکبری - گروه زبان دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، بجنورد، ایران

چکیده مقدمه و هدف: بیماری اسکیزوفرنیا شدیدترین بیماری مزمن روانپزشکی است. در این بیماران حمایت و مراقبت همیشه به دوش خانواده می افتد. لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین فشار روانی خانواده های بیماران اسکیزوفرنی مراجعه کننده به بیمارستان امام رضا (ع) شهرستان بجنورد انجام شد. مواد و روش کار: پژوهش حاضر از نوع توصیفی تحلیلی بود که بر روی ۷۵ نفر مراقب خانواده بیماران مراجعه کننده به بخش روان بیمارستان امام رضا (ع) انجام گردید. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه های اطلاعات دموگرافیک بیمار و عضو خانواده و میزان فشار روانی مراقبان توسط پرسشنامه زاریت که روایی و پایایی آن به تائید رسیده بود انجام شد، سپس اطلاعات توسط نرم افزار SPSS۱۴ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته های پ‍ژوهش نشان داد که از مجموع مراقبان ۲/۱۲% فشار روانی خفیف، ۴/۳۶% فشار روانی متوسط و ۴/۵۱% از مراقبان فشار روانی شدید داشتند. همچنین فشار روانی در زنان به طور معنی داری(۰۰۳/۰ p=) بیشتر از مردان بود، بین نمره فشار روانی و سن مراقبان رابطه مستقیم و معنی داری(۰۳/۰ p=) وجود داشت هرچند بین نمره مراقبتی و سن بیماران رابطه معکوسی وجود داشت (۱۳/۰- = r) یعنی بیماران جوانتر فشار روانی بیشتری روی مراقب تحمیل می کردند ولی این رابطه معنی دار نبود (۰۵/۰ p>) . نتیجه گیری: مراقبت از بیمار در خانه بار روانی زیادی روی خانواده تحمیل می کند. از طرفی در این پژوهش بیشتر مراقبان بار روانی شدیدی را تجربه می کردند در انتها باید گفت که فشار روانی حاصل از مراقبت بیماران سلامت روانی مراقبان را به مخاطره انداخته و می تواند کیفیت مراقبت را مختل نماید لذا بنظر می رسد اجرای برنامه های مراقبت خانواده محور در جهت کاهش فشار روانی از این گونه بیماران ضروری است.

Key words: burden, caregiver, family, schizophrenia, واژه های کلیدی: فشار روانی, مراقب, خانواده, اسکیزوفرنیا