نقش حذف ظرفیت های سیلابی در فعال شدن کانون های گرد و غبار استان خوزستان
عنوان مقاله: نقش حذف ظرفیت های سیلابی در فعال شدن کانون های گرد و غبار استان خوزستان
شناسه ملی مقاله: JR_IRNAT-5-1_004
منتشر شده در در سال 1399
شناسه ملی مقاله: JR_IRNAT-5-1_004
منتشر شده در در سال 1399
مشخصات نویسندگان مقاله:
سمانه رضوی زاده - استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
خلاصه مقاله:
سمانه رضوی زاده - استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
جلوگیری از وقوع سیلاب اگر غیرممکن نباشد بسیار دشوار است اما مدیریت سیلاب در جهت کاهش خسارات وارده، نیاز به برنامهریزی بلند مدت و جامع در جهت بهینهسازی کاربری اراضی حوزههای آبخیز، متناسب با استعداد و طبیعت اولیه آن، عدم دستکاریهای غیرکارشناسانه در طبیعت، حفظ و به رسمیت شناختن حریم رودخانهها و غیره دارد. استان خوزستان از نظر مورفولوژی از دشتهای رسوبی-سیلابی، اراضی پست و شور(هورها) تشکیل شده است. ساختار شکلگیری این اراضی بر اساس سیلابهایی بوده که در گذشته در این استان بهوقوع پیوسته است. وقوع سیل در استان خوزستان، خسارات چند میلیاردی به کشاورزی، تاسیسات زیربنایی و مناطق مسکونی وارد میآورده است (بهارلویی و همکاران، ۱۳۸۵). متاسفانه همواره اولین و سادهترین راهکار برای مقابله با خسارت سیل، مهار سیلاب به وسیله سدها و بندهای خاکی بوده است. بر طبق آمار موجود از سال ۱۳۷۸ تا ۱۳۸۶، تعداد ۱۰۹ بند خاکی در استان خوزستان احداث شده است (درگاهیان و همکاران، ۱۳۹۷). همچنین از سال ۱۳۷۵ تا ۱۳۹۵، تعداد ۱۴ سد جدید در حوزه آبخیز زهره-جراحی، ۱۷ سد در حوزه آبخیز رودخانه کارون و ۸ سد در حوزه آبخیز رودخانه کرخه احداث شده است (رضویزاده و خسروشاهی، ۱۳۹۷). احداث این سازهها با کاهش چشمگیر ظرفیت سیلابی دشتهای خوزستان، بی تردید در فعال شدن کانونهای گرد و غبار استان تاثیر بسزایی داشتهاند. این در حالی است که، اقدام مهم و اصولی جهت مقابله با خطر و به ویژه خسارات سیل پهنهبندی سیلاب میباشد تا با تعیین نوارهای ساحلی سیلگیر در حاشیه رودخانهها، نوع کاربری هر پهنه متناسب با میزان خطر سیلگیری تعیین شده و سرمایهگذاریها در حاشیههای رودخانه با خطرات آتیه سیل مواجه نباشند. لذا شناسایی مناطق سیلگیر، تهیه نقشه محدوده سیلگیر و پایش تغییرات سطوح سیلگیر در طی زمان، از اقدامات اساسی و برنامهریزی شده که به عنوان یک گزینه مهم در مقابله با خطر طبیعی سیل و کاهش خسارات ناشی از آن در نظر گرفته شود.
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1890217/