عادل جلیلی - استاد پژوهش، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.
مصطفی جعفری - دانشیار پژوهش، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران.ایران.

۱-«تولید ثروت»، باید محور اصلی حرکت دولت باشد. متاسفانه ایران، با وجود اجرای شش برنامه توسعه، در «تولید ثروت» موفق نبوده است. ناکامی در تولید ثروت، تا زمانی که منابع پایه مثل نفت برای فروش و کسب درامد وجود دارد، احساس نمیشود. این ناکامیها، بهتدریج و با افزایش جمعیت، پیچیدگی و تنوع در نیازها و تقاضاها و نیز بهصورت ساختاری با کمرنگ شدن پیگیری وظایف حاکمیتی، فرسودگی و عدم توسعه زیرساختها، انباشت تدریجی کسری بودجه و درنهایت کوچک شدن سفره مردم خود را بهخوبی نشان خواهد داد، نقطهای که هماکنون در ان قرار داریم. درواقع تا زمانی که حاکمیت با تمام ظرفیت موجود، روی «تولید ثروت» متمرکز نباشد، خروج از این بنبست و کاهش روند فرسایشی، امکانپذیر نخواهد بود. دو موضوع «عدالت» و «مبارزه با فساد»، بارها و بارها از زبان دولتمردان شنیده میشوند. اگر مولفه «تولید ثروت» محور حرکتی دولت نباشد، مفهوم عدالت جز توزیع فقر نخواهد بود. پرداختن صحیح و علمی به متغیرهای اقتصادی با هدف دسترسی به رشد اقتصادی مطلوب، زمینهساز ایجاد فضای رقابتی در تولید و تجارت خواهد بود. کمرنگ شدن و حذف فساد در بستر فعالیت اقتصادی با ثبات و رقابتی اتفاق خواهد افتاد.۲-وقتی پدیده هایی همچون تغییرات اقلیمی مورد بحث و ارزیابی قرار می گیرند، به دلیل پیچیده بودن موضوع در موارد متعددی با عدم قطعیت مواجه می شویم، به طور مثال هنگام طرح یک موضوع، که نتیجه به دست آمده از تحقیق پیرامون آن، حاصل به کار گیری یک مدل اقلیمی است، احتمال دارد، عدم قطعیت های فراوانی وجود داشته باشد، ازجمله دقت در داد ه های مورد استفاده، مدل های به کاررفته، مقیاس مدل و داده ها، یا سایر موارد که ممکن است مطرح شود. معمولا در تدوین گزارش های ارزیابی تغییرات اقلیمی باید کیفیت (میزان قابل اطمینان بودن یافته ها و وقوع رخدادها (level of confidence) و نیز کمیت (عدم قطعیت یافته ها و احتمال وقوع براساس یافته های مدل، یا قضاوت کارشناسی)، مورد توجه، ارزیابی و ارزشیابی قرار گیرد.