شناسایی روند تغییرات سالانه و دهه های خشکسالی حوضه آبخیز کارون بزرگ با استفاده از شاخص بارش- تبخیر و تعرق استاندارد شده (SPEI)
عنوان مقاله: شناسایی روند تغییرات سالانه و دهه های خشکسالی حوضه آبخیز کارون بزرگ با استفاده از شاخص بارش- تبخیر و تعرق استاندارد شده (SPEI)
شناسه ملی مقاله: JR_IRNAT-4-6_007
منتشر شده در در سال 1398
شناسه ملی مقاله: JR_IRNAT-4-6_007
منتشر شده در در سال 1398
مشخصات نویسندگان مقاله:
فاطمه درگاهیان - استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
سمانه رضوی زاده - استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
خلاصه مقاله:
فاطمه درگاهیان - استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
سمانه رضوی زاده - استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
در این پژوهش از شاخص خشکسالی SPEI برای شناسایی رخداد خشکسالی و ترسالی سالانه، روند تغییرات دههای و مساحت تحت تاثیر آن در حوزه آبخیز کارون بزرگ استفاده شده است.از آنجایی که شاخص خشکسالی SPEI بیلان آبی را با درنظر گرفتن بارش، دما و تبخیر و تعرق برآورد میکند از آمار بارش، دما و تبخیر و تعرق پتانسیل به روش تورنثوایت جهت آشکارسازی تغییرات زمانی، فراوانی شدت و تداوم خشکسالیهای سالانه و تغییرات دههای مکانی رخداد خشکسالی در طول دوره آماری ۴۶-۱۳۴۵ تا ۹۶-۱۳۹۵ در قالب ۵ دهه استفاده شد. این دادهها در یک شبکه ۴۴*۴۴ کیلومتر برای حوزه آبخیز کارون بزرگ استخراج و با اعمال شاخص خشکسالی SPEI مساحت پهنههای تحت تاثیر خشکسالی طی ۵ دهه محاسبه و مناطق با پتانسیل بالای خطر خشکسالی شناسایی شد. روند تغییرات زمانی رخدادها نشان داد که با توجه به روند افزایش دما، بر فراوانی، تداوم و شدت خشکسالی در دهه اخیر افزوده شده است. شدیدترین رخداد خشکسالی در سال آبی ۸۷-۱۳۸۶ در دهه پنجم رخ داد است. نتایج پهنهبندی دههای نشان داد دهه پنجم خشکترین دهه است به طوریکه در این دهه ۱۳ درصد مساحت حوضه آبخیز با خشکسالی بسیار شدید، ۵۳ درصد خشکسالی شدید، و ۲۹ درصد خشکسالی متوسط و ضعیف همراه بوده و در مجموع تقریبا ۹۵ درصد مساحت حوضه با خشکسالی مواجه و تنها در محدوده بسیار کوچکی در حدود کمتر از ۵ درصد شرایط نرمال بوده است. آگاهی و علم به روند این تغییرات می تواند به تصمیم گیرندگان مدیریت منابع آب جهت مدیریت یکپارچه حوضه آبخیز کمک کند.
کلمات کلیدی: خشکسالی هواشناسی, تبخیر و تعرق, بیلان آب, حوزه آبخیز کارون
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1890707/