زهرا اشرفی اسکوئی - کارشناسی ارشد روان شناسی بالنی، موسسه آموزش عالی حکیم طوس، مشهد، ایران
زهرا علیزاده بیرجندی - استادیار دانشگاه امام رضا، مشهد، ایران (نویسنده مسئول)
سکینه سلطانی کوهبنانی - استادیار گروه روان شناسی مشاوره و تربیتی دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر دلبستگی (تراپلی) بر بهبود رابطه والد-کودک، کاهش مشکلات درون سازی شده و بهبود هوش هیجانی کودکان مبتلا به اختلالات اضطرابی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کودکان مبتلا به اختلالات اضطرابی (بر اساس مصاحبه بالینی SCID و نمره اضطراب مقیاس اسپنس، ۲۰۰۱) مراجعهکننده به فرهنگسرای کودک و آینده شهر مشهد در سال ۱۴۰۲ بود. از میان جامعه آماری با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و براساس نمره برش پرسشنامه رابطه والد- فرزندی (راس، ۱۹۹۸)، سیاهه رفتاری کودک آخنباخ- نسخه والدین (آخنباخ و رسکولار، ۲۰۰۷)، پرسشنامه هوش هیجانی (کجباف نژاد، ۱۳۹۳) در غربالگری اولیه، ۳۰ نفر که دارای ملاک های ورود و خروج بودند نمونه آماری را تشکیل دادند. این ۳۰ نفر به طور تصادفی در ۲ گروه ۱۵ نفره آزمایش و کنترل گزینش شدند که گروه آزمایش، درمان مبتنی بر دلبستگی (تراپلی) را دریافت کرد و گروه کنترل در لیست انتظار قرار گرفت. به منظور توصیف داده های پژوهش از شاخص های آمار توصیفی مانند میانگین و واریانس و برای تحلیل از شاخص های آمار استنباطی مانند تحلیل کوواریانس و نرم افزار SPSS-۲۲ استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که درمان مبتنی بر دلبستگی (تراپلی) به طور معناداری منجر به بهبود رابطه والد-کودک (پذیرش فرزند، حمایت بیش از حد، سهل گیری افراطی، طرد فرزند)، افزایش هوش هیجانی (ادراک و ابراز، ارزیابی، تنظیم هیجان) و کاهش مشکلات درون سازی شده (گوشه گیری، جسمانی، اضطراب) کودکان مبتلا به اختلالات اضطرابی می شود (۰۱/۰ p<). درنتیجه می-توان گفت درمان مبتنی بر دلبستگی (تراپلی) رویکرد مناسبی جهت بهبود رابطه والد-کودک، کاهش مشکلات درون سازی شده و بهبود هوش هیجانی کودکان مبتلا به اختلالات اضطرابی می باشد.

درمان مبتنی بر دلبستگی (تراپلی)، رابطه والد-کودک، مشکلات درون سازی شده، هوش هیجانی، اختلالات اضطرابی.