سید حامد علی زاده موسوی - دانش آموخته دکتری مطالعات تطبیقی ادیان و پژوهشگر پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

رابطه میان قرآن و کتاب مقدس همواره مورد توجه قرآن­پژوهان و مستشرقان بوده و آرای متفاوت و گاه متضادی را سبب شده است. آنجلیکا نویورت از جمله قرآن­پژوهانی است که به بررسی این رابطه پرداخته و دیدگاهی جدید را رقم زده است. نویورت با تکیه بر مفاهیمی چون گفتاری بودن قرآن و دوره باستان متاخر، سعی در اثبات این ادعا دارد که ماهیت گفتاری و پویای قرآن سبب شده است که قرآن، حول معلومات و معارفی که در دوره باستان متاخر وجود داشته، به بحث و گفتگو بپردازد. از جمله موضوعات و معارف موجود در دوره باستان متاخر، معارف کتاب مقدسی بود که منجر به طرح سوالات و بحث هایی می­گردید. این مقاله با بررسی این دیدگاه و وجوه احتمالی آن اعم از اقتباس، بازتاب و اثرپذیری سعی بر آن دارد، دیدگاه نویورت درباره رابطه قرآن و کتاب مقدس را تحت عنوان بازتاب یا اثرپذیری قرار داده و آن را مورد ارزیابی و نقد قرار دهد. آنچه از بررسی دیدگاه وی به دست می­آید نشان از این حقیقت دارد که دیدگاه نویورت در اکثر موارد بیانگر بازتاب روایت­های کتاب مقدس در قرآن، بدون اثرپذیری است که دلایل و شواهد موردی متعددی نیز، برای آن بیان شده است.

آنجلیکا نویورت, اثرپذیری, بازتاب, دوره باستان متاخر, قرآن, کتاب مقدس