پریسا ابوترابی کاشانی - PhD Student in Psychology and Education of Exceptional Children, Department of Psychology, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran.
فرح نادری - Professor, Department of Psychology, Ahvaz Branch, Islamaic Azad University, Ahvaz, Iran.
سحر صفرزاده - Assistant Professor, Department of Psychology, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran.
فریبا حافظی - Assistant Professor, Department of Psychology, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran.
زهرا افتخار - Assistant Professor, Department of Psychology, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran.

اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی شایع ترین اختلال های رفتاری در دوران کودکی و نوجوانی است. کاستی های توجه نداشتن، بیش فعالی و تکانشگری می توانند به تحصیل و روابط اجتماعی اخلال ایجاد کنند. هدف این پژوهش، مقایسه تاثیر رفتار درمانی دیالکتیکی و تنظیم هیجانی بر تحمل پریشانی و اندیشه پردازی خودکشی در نوجوانان مبتلا به اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی ۹۹-۱۳۹۸ بودند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند تعداد ۴۵ نفر انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی و یک گروه کنترل قرار گرفتند. به منظور گردآوری اطلاعات از مقیاس های علائم کمبود توجه/ بیش فعالی کانرز، ارهاد و اسپارو (۱۹۹۹)؛ تحمل پریشانی سیمونز و گاهر (۲۰۰۵) و اندیشه پردازی خودکشی بک و استیر (۱۹۸۷) استفاده شد. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. گروه های آزمایش تحت رفتار درمانی دیالکتیکی (۱۲جلسه ۶۰ دقیقه ای) و تنظیم هیجانی (۸جلسه ۴۵ دقیقه ای) قرار گرفتند.داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس تحلیل شدند. نتایج نشان داد هر دو درمان رفتار درمانی دیالکتیکی و تنظیم هیجانی بر افزایش تحمل پریشانی و کاهش اندیشه پردازی خودکشی نوجوانان اثربخش بودند (۰.۰۱p)؛ بین دو درمان در افزایش تحمل پریشانی تفاوتی وجود نداشت اما رفتار درمانی دیالکتیکی نسبت به تنظیم هیجانی، تاثیر بیشتری در بهبود اندیشه پردازی خودکشی در نوجوانان بود. بنا بر این استفاده از رفتار درمانی دیالکتیکی و آموزش تنظیم هیجانی موجب کاهش رفتارهای پرخطر در افراد مبتلا به اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی می شود.

symptoms of attention deficit/hyperactivity disorder, distress tolerance, Suicide Ideation, Dialectical Behavior Therapy, emotion regulation