علی عبدزادگوهری - بخش تحقیقات مدیریت آب در مزرعه، موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
حسین بابازاده - گروه علوم و مهندسی آب، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

یکی از موثرترین راهکارها برای مقابله با بحران آب در بخش کشاورزی، توجه جدی به­ بهره وری آب کشاورزی و بهبود آن با اعمال سیاست های خردمندانه و کارآمد است. آبیاری یکی از عوامل موثر بر رشد و تولید بادام­ زمینی به ­شمار می ­رود. از این­ رو، این پژوهش به منظور تعیین بهترین رقم و انتخاب مناسب ­ترین مقدار آبیاری در دو رقم بادام­ زمینی گیل و جنوبی با سه تیمار آبیاری شامل تامین ۶۰، ۸۰ و ۱۰۰ درصد نیاز آبی (آبیاری کامل) در منطقه آستانه­ اشرفیه، واقع در استان گیلان در سال­ های زراعی ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷ انجام شد. نتایج حاکی از آن بود که با تامین ۱۰۰ درصد نیاز آبی، متوسط مصرف آب در رقم جنوبی و گیل به ترتیب برابر با ۳۸۳ و ۳۷۸ میلی متر و عملکرد آن­ها برابر با ۱۴۳۱ و ۱۴۷۷ کیلوگرم بر هکتار بود. در شرایط تنش ملایم (۸۰ درصد نیاز آبی) متوسط مصرف آب در رقم جنوبی و گیل برابر با ۳۰۶ و ۳۰۲ میلی­متر بود که کاهش عملکردی معادل با ۲۲/۵ و ۲۱/۸ درصدی را نسبت به آبیاری کامل داشتند. نتایج کلی­ نشان داد که هر دو رقم و در شرایط آبیاری کامل، بیشترین عملکرد داه حاصل شد و در صورت وجود منابع آب کافی، استفاده از روش کم­ آبیاری توصیه نمی­ شود. اما در شرایط خشکسالی و عدم دسترسی به ­­آب کافی و با ملاک قرار دادن مقادیر آب مصرفی و بهره­ وری مصرف آب در منطقه مورد مطالعه، کاشت رقم گیل نسبت به ­رقم جنوبی ارجحیت دارد.

نیاز آبی, ارقام, دانه روغنی, بهره وری آب