هادی غلامرضائی - دانشجوی دکتری رشته علوم قرآن و حدیث دانشگاه تربیت مدرس، تهران: ایران
کاوس روحی برندق - دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
نصرت نیل ساز - دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

به باور جان برتن قرآن در زمان پیامبرخداd و توسط خود حضرت گردآوری شده است؛ از این رو، روایات جمع قرآن همگی جعلی هستند. وی انگشت اتهام خود را به سوی فقهای اهل­سنت گرفته و زمان جعل را نیمه اول قرن سوم دانسته است. این مقاله درصدد است با تاریخ گذاری روایت «رجوع حذیفه به عثمان و پیشنهاد توحید مصاحف» که به باور برتن از نخستین روایات جعل شده در این موضوع است، نشان دهد آیا ادعای این مستشرق انگلیسی توسط روشی که خود مستشرقین ابداع کرده اند، تایید می شود یا خیر؟ مطابق این تحقیق، هرچند این روایت از مشکلاتی همچون منفرد بودن طریق و نامشخص بودن راوی اصلی رنج می برد، اما حتی بر مبنای افرادی هم چون شاخت و ینبل نیز هیچ دلیل قاطعی مبنی بر جعلی بودن آن، به ویژه در زمان مورد ادعای برتن وجود ندارد. چنان­که بررسی متن نقل های مختلف این حدیث نیز موید این مدعا می باشد.

اختلاف قرائت, تاریخ گذاری احادیث, توحید مصاحف, جان برتن, جمع قرآن, حذیفه بن یمان