سید محمد جواد اسدی - دانشجوی دکتری مدرسی قرآن و متون اسلامی دانشگاه پیام نور قم
فرهاد محمدی نژاد - استادیارگروه الهیات دانشگاه پیام نور البرز
رضاعلی کرمی - استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه پیام نور تهران

قرآن کریم کتاب اصلاح و هدایت است که با طراحی و نقل مولفه های فرهنگی، فرهنگ زمانه را از پیرایه های جاهلانه اصلاح نموده و به چالش کشیده است. هماهنگی و شباهت های قرآن با برخی از مولفه های فرهنگ زمانه مستمسک ناقد قرآن گشته و شاهدی شده تا از محیط­زدگی قرآن سخن گوید. این مقاله با بررسی خاستگاه اصلی پنداره دکتر سها، گونه های فرهنگ زمانه را به بحث می نشیند؛ و به این نکته می رسد که قرآن متاثر از فرهنگ زمانه نشده، بلکه طی مراحلی آن­را اصلاح نموده؛ قرآن فرهنگ برخاسته از جاهلیت را نکوهش و فرهنگ پیراسته از جاهلیت را می پذیرد و فرهنگ التقاطی زمانه را در مرحله اول پاک سازی و در مرحله دوم تثبیت و توسعه می بخشد. حاصل پژوهش حاضر آن است که نقل مولفه های فرهنگی فرهنگ زمانه در قرآن به معنای محیط­زدگی قرآن نیست بلکه به معنای استخدام هوشمندانه صاحب وحی از فرهنگ زمانه جهت اصلاح فرهنگ می باشد.

اثرپذیری قرآن, اصلاح فرهنگ, سها, فرهنگ التقاطی, فرهنگ زمانه