پریسا شاهین رخسار - استادیار بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گیلان، سازمان تحقیقات، آموزش
سامیه رئیسی - استادیار بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال‎و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج.
اسماعیل اسدی - استادیار بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج

پذیرفتن شیوه های جدید آبیاری و استفاده از مدیریت های مناسب نظیر کم‎آبیاری از جمله راه هایی است که باعث بهره وری آب می گردد. در این طرح مقادیر مختلف آب آبیاری (۵۰، ۷۵ و ۱۰۰ درصد نیاز آبی) در دو رقم سویا ( سپیده و کتول) با استفاده از سیستم آبیاری قطره ای نواری (تیپ) و آبیاری شیاری از نظر عملکرد و بهره‎وری آب با دو رقم سویا در دو سال زراعی (۸۵ و ۸۶) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان مورد مقایسه قرار گرفت. مقایسه سیستم های آبیاری و کم‎آبیاری های اعمال شده از نظر عملکرد نشان داد آبیاری شیاری با رژیم ۱۰۰درصد نیاز آبی عملکرد بیشتری (۲۹۴۵ کیلوگرم در هکتار) در مقایسه با آبیاری قطره ای تحت همین رژیم آبیاری داشت. بهره وری آب دو سیستم تحت رژیم های مختلف آبیاری نشان داد که سیستم آبیاری قطره ای نواری (تیپ) با رژیم ۵۰ درصد نیاز آبی (۰۹/۱ کیلوگرم بر متر مکعب) بیشترین و سیستم آبیاری شیاری با رژیم ۱۰۰ درصد نیاز آبی (۵/۰ کیلوگرم بر متر مکعب) کمترین مقدار را دارا بودند. علی رغم اینکه ژنوتیپ های سویا در بسیاری از صفات رویشی اندازه گیری شده واکنش‎های متفاوتی از خود نشان دادند ولی نسبت به تنش خشکی تحمل خوبی دارند. بهره‎وری آب در ارقام کتول و سپیده به ترتیب برابر ۱۲/۱ و ۷۶/۰ کیلوگرم بر متر مکعب به دست آمد و نشان‎دهنده این است که رقم کتول از مقدر مشخصی از آب برای تولید، استفاده بهتری کرده است.

بهره وری آب, تنش خشکی, کتول, ژنوتیپ, سپیده