محمد حسن زاهدی توچائی - دانشگاه گیلان، مربی

ملاقات امام زین العابدین(ع) با مسلم بن عقبه در قیام حره به صورت های مختلف نقل شده است. بررسی اخبار این ملاقات می تواند ابهام موجود پیرامون یکی از حوادث بحث برانگیز زندگانی سیاسی حضرت زین العابدین(ع) را برطرف سازد و بخشی از سیره سیاسی مکتب تشیع در دوره تقیه را تبیین کند. اما بررسی هایی که پیش تر در خصوص این اخبار صورت گرفته کافی به نظر نمی رسد. به همین دلیل مقاله حاضر دو مساله را در جریان این ملاقات مورد بررسی قرار داده است؛ یکی مساله همراهان امام(ع) در این ملاقات، و دیگر مساله بیعت آن حضرت(ع) با مسلم. در مساله اول، مستندات تاریخی بر این دلالت دارد که امام(ع) برای در امان ماندن از شر مسلم خود را در پناه کسی از جمله مروان و عبدالملک قرار نداده است. در مساله دوم نیز مستندات متعددی ارائه شده است که بیعت امام(ع) با مسلم به شکلی که در آن امام(ع) اظهار بندگی نسبت به یزید کرده باشد مردود است. همچنین شواهدی برای وقوع جعل از سوی عباسیان در این دسته از اخبار ارائه شده است که می تواند زمینه ساز تحقیقات بعدی در خصوص اخبار این ملاقات باشد.

تاریخ یعقوبی, یزید بن معاویه, عباسیان., علی بن الحسین (زین العابدین), قیام حره, مسلم بن عقبه