محمد اصغری - استادیار گروه فلسفه دانشگاه تبریز

این مقاله میکوشد جایگاه اخلاق و نظریههای اخلاقی را در حوزه کشاورزی تشریح نماید. میتوان اخلاق کشاورزی را چنین تعریف کرد: آن عبارت است از ارزشها و مسائل اخلاقی مربوط به تولید غذا و کارهای مربوط به کشت و زرع یا زراعت . البته همچنیناخلاق کشاورزی یک رشته میانرشتهای است که پیوندی عمیق با بسیاری از رشتهها از قبیل اخلاق، فلسفه، بیوتکنولوژی، علوم کشاورزی، جامعه شناسی و غیره دارد.کشاورزی حوزهای از فعالیت عملی انسان است که در آن طبیعت، تکنولوژی، انسان در تعامل مستقیم باهم هستند و این تعامل در نهایت بایستههای اخلاقی نیز میطلبد. یکیاز مفاهیم اصلی در اخلاق کشاوری بحث استفاده از بیوتکنولوژی و نقش آن در سلامتغذاست. بیوتکنولوژی بطور کلی یک تکنولوژی مجز ا و واحدی نیست بلک ه اصطلاح عامی است که به طیف وسیعی از تکنولوژیهای صنعتی ، پژشکی و کشاورزی اطلاقمیشود و محدود به اصلاح یا دستکاری ژنتیکی نیست. اعتماد اخلاقی به محصولات کشاورزی یکی دیگر از مفاهیم در اخلاق کشاورزی است که استفاده از بیوتکنولوژی آنرا مطرح می کند . به هر روی در اخلاق کشاورزی سوالات اخلاقی زیادی درباره محصولات کشاورزی، استفاده از سموم، استفاده مناسب از زمین، شخصیت کشاورز،محیط زیست مطرح میشوند که میتوان با کمک نظریه های اخلاقی مختلفی مثلنظریه سودانگاری، نظریه تکلیفگرایی کانتی، نظریه فضیلت و غیره توصیف وتبیی ن نمود. بنابراین اصلیترین هدف کشاورزی که تهیه غذا برای بشر است خودش از زوایای گوناگون اخلاقی مورد بررسی قرار میگیرد.

اخلاق کشاورزی ، اخلاق، میان رشتهای، محیط زیست، بیوتکنولوژی و کشاورز