سحر کاوندی - عضو هیات علمی گروه فلسفه دانشگاه زنجان

اخلاق محیط زیست یکی از شاخه های اخلاق کاربردی است که مسایل اخلاقی مربوط به محیط زیست همچون رابطه انسان با محیط زیست، احساس مسئولیت آدمی نسبت به آن و ... را بررسی می کند.در دنیای امروز بحرانهای بزرگ زیست محیطی با به خطر انداختن حیات بشر در این کره خاکی، اندیشمندان را بر آن داشته تا در صدد یافتن راه چاره ای برای برون رفت از این بحران باشند. از آنجائی کهطرز تلقی و نگرش آدمی به هستی، طبیعت و انسان در نوع رفتار و تعامل او با محیط زیست تأثیری جدی دارد و نیز سامان یافتن نظریات اخلاقی نیز مبتنی بر آن است، از اینرو رویکردهای عمده اخلاق هنجاری –سود گروی، وظیفه گروی و فضیلت گروی- و نیز باورمندی انسان به وجود آفریننده ای در عالم هستی و همچنین هدفمندی و غایتمندی هستی در رهیافت و موضع گیری صاحب نظران اخلاق محیط زیست تأثیرگذار بوده اند. در این مقاله پس از ارائه تعریفی از محیط زیست و تبیین تأثیر برخی از رویکردهای مهم اخلاقی در تعامل انسان با محیط زیست طبیعی، بر ارائه طریق و گشودن افق های جدید بر اساس دیدگاه خدا محوری و انسان شناسی مبتنی بر اندیشه ها و آموزه های دینی تأکید شده است

اخلاق، محیط زیست، آموزه های اسلامی، ارزش ذاتی، مسئولیت