شکوه السادات بنی جمالی - عضو هیات علمی دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه الزهرا (س ) تهران
غلامرضا نفیسی - عضو هیات علمی وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری
سیده منور یزدی - عضو هیات علمی دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه الزهرا (س ) تهران

پژوهش حاضر به منظور بررسی علل از هم پاشیدگی خانواده ها در دوران قبل از ازدواج ، عوامل آشناییهای قبلی و تطابق ویژگیهای فردی ، خانوادگی ، اجتماعی ، فرهنگی و شخصیتی زوجین انجام شد. هدف از انجام آن برداشتن گامی موثر در جهت پیشگیری از تلاشی خانواده ها از طریق شناخت عوامل فوق بود. تا جوانان بتوانند به وسیله پرسشنامه های تهیه و ارائه شده ، قبل از ازدواج شناخت بیشتری نسبت به خصوصیات یکدیگر پیدا کنند و از زندگی پایدار و موفقی برخوردار گردند. تحقیق در دو مرحله مطالعه مقدماتی با نمونه ای به حجم ۴۰ نفر و مرحله اصلی با نمونه ای به حجم ۲۰۰ نفر انجام شد. نمونه اخیر شامل ۵۰ خانواده ناموفق (۱۰۰ زن و شوهر) و ۵۰ خانواده موفق (۱۰۰ زن و شوهر) می شد که به طور تصادفی انتخاب گردیدند. خانواده های ناموفق به کمک دادگاههای خانواده و به عنوان گروه آزمایشی و خانواده های موفق به طور موازی با گروه اول و به عنوان گروه گواه برگزیده شدند. ابزار سنجش شامل آزمون خلقی گلیفورد- زیمرمن و پرسشنامه جامع فردی اجتماعی بود: اهم نتایج به شرح زیر است : ۱. کمی سن جوانان به هنگام ازدواج ، فقر اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی ، کم بودن سواد، پایین بودن سطح شغلی ، دخالت بی مورد اطرافیان ، پدیده طلاق والدین زوجهای ناموفق ، وابستگی مالی زوجین به والدین همه از عوامل تهدید کننده زندگی مشترک زوجین جوان بودند. ۲. عدم همسویی زوجین در جهات مختلف موجب اختلاف زناشویی بین زوجین می شود. ۳. تشابه نظرات زوجین به عنوان عامل تداوم بخش زندگی مشترک شناخته شد. ۴. وجود بیماریهای جسمی ، روانی و اختلافات رفتاری اعلام نشده از سوی همسران و خانواده های آنها عامل سستی روابط بین زوجین تلقی شد. ۵. حصول شناخت از خصوصیات یکدیگر قبل از ازدواج به عنوان عامل تداوم بخش زندگی شناخته شد.

ازدواج , خانواده , طلاق , سازگاری زناشویی