محمدرضا قرائی آشتیانی - دانشیار علوم دفاعی دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران، ایران

در دوران دفاع مقدس، ایران از نظر نظامی با تحریم گسترده کشورهای غربی و شرقی مواجه شد. نیروهای مسلح با بهره گیری از امکانات موجود در نیروهای خلاق و نوآور خود، با تمام توان به فعالیت پرداختند و جنگ تحمیلی را با رشادت، پایمردی، نوآوری و خلاقیت با پیروزی به پایان رساندند. پس از جنگ و در سال های بعد از آن، استراتژی قدرت های بزرگ دگرگون شده و در نتیجه تهدیدات گسترده ای فراروی جمهوری اسلامی ایران قرار گرفت. در این سال ها، جهت گیری دفاعی ایران در حوزه تسلیحات و دستاوردهای نظامی، مبتنی بر ضرورت های امنیتی بوده است. ازاین رو، رشد و توسعه صنعتی در بخش های مختلف در زمینه تولید محصولات نظامی، ازجمله تسلیحات و تجهیزات زرهی، دریایی، موشکی، هوایی و... رونق تازه ای یافته است و ضرورت توجه به سیاست گذاری با بهره گیری از درس آموخته های دفاع مقدس را دوچندان می نماید. هدف از انجام این تحقیق تدوین درس آموخته های دفاع مقدس در سیاست گذاری علم و فناوری دفاعی می باشد. نوع تحقیق کاربردی و روش انجام آن توصیفی- تحلیلی می باشد. روش جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای با استفاده از ابزار فیش برداری است. نتایج تحقیق نشان می دهد که سیاست گذاری علم و فناوری دفاعی تحت تاثیر عوامل چشم انداز نیروهای مسلح، ماموریت و رسالت، محیط (داخلی و خارجی)، سیاست های دفاعی، راهبرد دفاعی، دکترین و اصول جنگ می باشد که می تواند پیامدهای راهبردی در ساختار سازمانی، سرمایه انسانی، آموزش، پژوهش، فناوری و تجهیزات و تسلیحات دفاعی را به همراه داشته باشد.

دفاع مقدس, سیاست گذاری, علم و فناوری دفاعی, درس آموخته