الهام امین زاده - دانشیار گروه حقوق بین الملل، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
محمد مقدمی - دانشجوی دکتری حقوق بین الملل، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
رعنا مددی - دانش آموخته کارشناسی ارشد حقوق بین الملل، دانشکده حقوق، دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران، قم

امروزه عوامل متعددی دارایی های فضایی را تهدید می کنند که مسلح­شدن فضای ماورای جو، یکی از مهم ترین این عوامل است. ازاین رو پیشگیری از تسلیحاتی­شدن فضا برای دولت ها از اولویت بسزایی برخوردار است. در این راستا طی دهه های اخیر تلاش های متعددی در دو بعد حقوق سخت و حقوق نرم صورت گرفته است که اغلب با شکست روبه رو بوده اند. با وجود این، در سال های اخیر، گرایش به حقوق نرم برای پیشگیری یا کاهش تهدیدات فضایی در بین دولت ها افزایش یافته است. قطعنامه ۳۶/۷۵ (۲۰۲۰) با عنوان «کاهش تهدیدات فضایی از طریق هنجارها، قواعد و اصول رفتار مسئولانه»، یکی از آخرین قطعنامه های مجمع عمومی سازمان ملل متحد در این خصوص است که از مقبولیت بالایی در بین دولت ها برخوردار شده است. این قطعنامه از آن جهت اهمیت دارد که برخلاف قطعنامه های پیشین در این زمینه، بر «رفتار» دولت ها تاکید دارد. این نوشتار در صدد پاسخگویی به این پرسش است که قطعنامه یادشده به عنوان مصداقی از حقوق نرم، چگونه در کاهش تهدید دارایی های فضایی موثر است.

تسلیحاتی شدن فضا, تهدید فضایی, حقوق فضا, حقوق نرم, خلع سلاح, رفتار مسئولانه, مسابقه تسلیحاتی