امیرعلی مازندرانی - استادیار، گروه علوم رفتاری پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی، سازمان مطالعه و تدوین کتب دانشگاهی در علوم اسلامی و انسانی، تهران، ایران .

هدف از پژوهش حاضر تدوین و بررسی ویژگی های روان سنجی سیاهه شایستگی های روان شناختی است. بیست شایستگی به عنوان مولفه های سازه شایستگی های روان شناختی در نظر گرفته شد: رهبری، پایداری، گوش دادن فعال، تفکر تحلیلی، متقاعدسازی، حل مسائل پیچیده، مدیریت زمان، خلاقیت، تحمل پریشانی، خویشتن داری، درک اجتماعی، دقت و توجه، انگیزه پیشرفت، همکاری، راهبردهای یادگیری، تفکر نقادانه، مذاکره، فن بیان، آموزش و مربی گری، و تصمیم گیری. ابتدا براساس ابزارها و مقیاس های موجود، برای هر مولفه ۱۰ گویه طراحی شد، سپس ۳۰۲ شرکت کننده سیاهه را به صورت برخط تکمیل کردند. با تحلیل عاملی اکتشافی با روش محور اصلی و چرخش پروماکس و حذف گویه های ضعیف، ۱۱۴ گویه در سیاهه باقی ماند و ساختار ۲۰عاملی مورد نظر استخراج شد و گویه ها در عامل های پیش بینی شده قرار گرفتند. بااین حال، تحلیل عاملی تاییدی نشان داد که داده ها با مدل ۲۰عاملی پیشنهاد شده، تناسب کمی دارند و با استفاده از داده های پژوهش حاضر نمی توان آن را تایید کرد. سرانجام تحلیل عاملی اکتشافی عامل های اولیه نشان داد که می توان این ۲۰ شایستگی را به چهار دسته از شایستگی های کلی تقسیم بندی کرد: آموزشی، ارتباطی، خودمدیریتی و شناختی. بنابراین، سیاهه شایستگی های روان شناختی ابزاری جامع و رواست که می توان آن را برای نیازسنجی های آموزشی در سازمان ها به آسانی و به سرعت اجرا کرد.

شایستگی ها, سیاهه شایستگی های روان شناختی, ویژگی های روان سنجی, تحلیل عاملی اکتشافی, تحلیل عاملی تاییدی