علیرضا خسروی - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده علوم و مهندسی کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
محمود خرمی وفا - ۱- دانشیار، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده علوم و مهندسی کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
محمد اقبال قبادی - دانشیار، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده علوم و مهندسی کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

کارلا گیاهی از خانواده کدوئیان است که با توجه به اثر دارویی آن در کنترل دیابت، فرآوری ساده و قیمت مناسب، گیاه سودآوری محسوب می شود و تولید این محصول می تواند نقش به ­سزایی در اقتصاد کشور داشته باشد. به منظور بررسی امکان جایگزینی کود مرغی با کود اوره و بررسی کشت کرتی و داربستی در تولید کارلا (رقم جوناپور)، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی در طی سال ۱۴۰۰ اجرا شد. در این آزمایش، فاکتور اصلی شامل نوع کود در ۵ سطح (۱۰۰ درصد کود اوره، ۷۵ درصد کود اوره+۲۵ درصد کود مرغی، ۵۰ درصد کود اوره+۵۰ درصد کود مرغی، ۲۵ درصد کود اوره+۷۵ درصد کود مرغی و ۱۰۰ درصد کود مرغی) و فاکتور فرعی شامل روش کشت در دو سطح کشت داربستی و کرتی بود. به طورکلی کاهش مصرف اوره و جایگزینی آن با کود مرغی باعث افزایش معنی دار وزن تر و خشک میوه شد، به طوری که عملکرد میوه سبز با مصرف کود اوره به طور معنی داری کمتر از مقدار آن با جایگزینی کامل کود مرغی بود (به­ ترتیب معادل ۸۷۹/۱۷ و ۱۱۵۷/۹۲ گرم در متر مربع). همچنین کشت داربستی به طور معنی داری باعث افزایش عملکرد اقتصادی و شاخص برداشت نسبت به کشت کرتی شد. نتایج این آزمایش نشان داد که بهره گیری از روش داربستی و همچنین جایگزینی کود مرغی با کود اوره، علاوه بر رفع معایب کشت کرتی و کاهش وابستگی به نهاده های شیمیایی، از نظر اقتصادی نیز توجیه پذیر است.

بهره وری, دیابت, کدوییان, کشت داربستی, کودهای آلی