فاطمه زرگر شوشتری - گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
محمد کاظم سوری - گروه علوم باغبانی، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران
محمدرضا حسندخت - گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران، البرز، ایران
سپیده کلاته جاری - گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

خشکی از مهم­ترین عوامل بازدارنده دستیابی به تولید بهینه محصولات کشاورزی بوده که نیاز به راهکارهایی جهت کاهش اثرات آن می­ باشد. در این راستا تاثیر کاربرد اسید­آمینه گلایسین به ­عنوان ماده محرک رشد و ضد تنش بر ویژگی­ های خیار تحت شرایط کم ­آبیاری و در قالب طرح کاملا تصادفی و به­ صورت گلخانه ­ای مورد بررسی قرار گرفت. تیمارها شامل ترکیبی از کاربرد یا عدم کاربرد خاکی ۵۰۰ میلی­ گرم گلایسین بر گیاه و سطوح آبیاری (شاهد (۸۰% ظرفیت زراعی)، کم ­آبیاری در سطح ۷۰% و ۶۰% ظرفیت زراعی خاک) در چهار تکرار بود. نتایج نشان داد که کاربرد اسیدآمینه گلایسین مخصوصا تحت شدیدترین سطح کم­ آبیاری (سطح ۶۰% ظرفیت زراعی) اثرات منفی ناشی از کمبود آب و احتمالا تنش را کاهش داده و رشد گیاه را بهبود بخشید. خصوصیات رشدی شامل تعداد برگ در بوته، سطح برگ، طول و وزن خشک ساقه، طول میانگره و طول دوره رشد بوته خیار، شاخص کلروفیل، میزان ویتامین ث و نسبت به میوه رفتن با افزایش سطح کم­ آبیاری کاهش یافت. در تمامی صفات رشدی و عملکردی، تیمار کاربرد خاکی گلایسین تحت شرایط بدون کم­ آبیاری (شاهد) در رده نخست قرار گرفت. در میان سطوح کم ­آبیاری، بالاترین تعداد میوه (۸۶/۵ عدد) در سطح آبیاری ۷۰% ظرفیت زراعی و با کاربرد گلایسین تولید شد. میزان تولید آنتی­ اکسیدان کل، آنزیم­ کاتالاز، پلی فنول اکسیداز و پراکسیداز و پرولین میوه در اثر کم­ آبیاری افزایش یافت و بیشترین میزان این مواد در تیمار کم آبیاری ۶۰% ظرفیت زراعی مشاهده شد. با در نظرگرفتن تاثیر متعادل ­کننده تیمار گلایسین بر اثرات کم ­آبیاری بویژه در هنگام بروز تنش ملایم، می ­توان به کاربرد تیمار مذکور با هدف کاهش اثرات تنش و کاهش مصرف آب ­آبیاری، مبادرت ورزید.

پرولین, تنش خشکی, خیار, سبزی ها, فعالیت آنتی اکسیدانی, ویتامین ث