مریم قنواتی - دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد رامهرمز، رامهرمز، ایران
شیما حمیدی - دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد رامهرمز، رامهرمز، ایران
احمد مهدوی نسب - گروه حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رامهرمز، رامهرمز، ایران

مساله اجتماع سبب و مباشر و فرض مسولیت هر یک از آنها در جرائم عمد و غیر عمد در فقه و قانون مجازات همیشه مورد بحث و بعضا مرد اختلاف علمای حقوق بوده است. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی اجتماع سبب و مباشر در قتل عمد و با روش توصیفی – تحلیلی است. یافته های این پژوهش نشان می دهد؛ اگر اجتماع سبب و مباشر در عرض یکدیگر منجربه قتل شد و سبب و مباشر مشترکا مرگ قربانی را رقم زند، هر دو نفر به شرکت در قتل محکوم خواهند شد. در چنین مواردی اگر جنایت مستند به تمام عوامل باشد، آنان به صورت مساوی ضامن می باشند. در صورت اجتماع طولی نیز ملاک و معیار ضمان ، اقوائیت است که با وجود نظریه «عامل اقوی « ضرورتی به استناد «سبب مقدم در تاثیر » نیست.

سبب؛ مباشر؛ قتل عمد؛ اجتماع طولی؛ اجتماع عرضی