عبدالواحد صفرزائی - دانش آموخته گروه علوم و صنایع غذایی، واحد بم دانشگاه آزاد اسلامی، بم، ایران
افسانه پوریان - دانش اموخته کارشناسی ارشد جغرافیا گرایش اب و هواشناسی کاربردی دانشگاه سیستان و بلوچستان، ایران

مقدمه: برنج مهمترین غله وارداتی از کشور پاکستان بوده که از طریق گمرکات جنوب شرق بویژه زاهدان وارد کشور شده و دارای بازار مصرف فراوان و عامه پسندی در ایران می‫باشد. برنج در مزرعه، انبار و طی حمل و نقل می‫تواند بوسیله میکروارگانیسم های مختلف بویژه قارچ‫های مولد توکسین مورد تهاجم قرار گیرد. لذا در بررسی حاضر نمونه‫های برنج زرد و سفید پاکستانی به لحاظ وجود آفلاتوکسین B۱، کل و اکراتوکسینA مورد ارزیابی قرار گرفته است. ‬‬‬‬‬‬‬‬روش پژوهش:۲۰۰ نمونه برنج شامل ۱۰۰ نمونه برنج زرد و ۱۰۰ نمونه برنج سفید پاکستانی پر مصرف از بازار شهر زاهدان به طور تصادفی در سال ۱۳۹۱ جمع‫آوری گردید و جهت تشخیص و تعیین میزان آفلاتوکسینB۱، آفلاتوکسین کل و اکراتوکسین A از روش کروماتوگرافی مایع با کارایی عالی استفاده شد. ‬‬یافته‫ها: ۳۳ درصد نمونه‫های برنج زرد با میانگین ۲۵/۰± ۳۴/۰ نانوگرم بر گرم و ۴۰ درصد نمونه‫های برنج سفید با میانگین ۴۷/۰± ۶۶/۰ نانوگرم بر گرم دارای آفلاتوکسین B۱ بودند. میانگین آفلاتوکسین کل در نمونه‫های برنج زرد و سفید به ترتیب ۲۸/۰± ۳۶/۰ و ۵۲/۰± ۶۹/۰ نانوگرم بر گرم تعیین مقدار و اکراتوکسین A در نمونه‫های برنج زرد و سفید مشاهده نگردید. ‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬نتیجه‫گیری: بر اساس استانداردهای ارائه شده به وسیله اتحادیه اروپا، سازمان غذا و دارو آمریکا، کدکس و اداره استاندارد ایران هیچکدام از نمونه های برنج میزان آفلاتوکسین و اکراتوکسین A بالاتر از حد مجاز نداشتند و لذا از این نظر مشکلی برای سلامتی انسان وجود ندارد. ‬‬

آفلاتوکسین B۱، اکراتوکسین A، زاهدان‬‬‬‬