رقیه چراغپور خنکدار - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ساری، ساری، ایران
رمضان حسن زاده - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ساری، ساری، ایران
قدرت الله عباسی - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ساری، ساری، ایران

زمینه و هدف: بیماران مبتلا به سوء هاضمه دارای مشکلات روان­شناختی می­باشند که نیاز به مداخلات درمانی دارند. پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن­آگاهی بر انعطاف­پذیری شناختی و آشفتگی روان شناختی در بیماران مبتلا به سوء هاضمه انجام شد. مواد و روش ها: این پژوهش نیمه­تجربی با طرح پیش­آزمون-پس­آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل بیماران ۲۵ تا ۵۰ ساله با تشخیص سوء هاضمه در کلینیک تخصصی گوارش طوبی در شهرستان ساری و قائم­شهر در سال ۱۴۰۱ بود. تعداد ۳۰ نفر با روش نمونه­گیری در دسترس انتخاب و به­صورت تصادفی در گروه آزمایش (۱۵ نفر) و کنترل (۱۵ نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایش، شناخت درمانی مبتنی بر ذهن­آگاهی (۸ جلسه)، هر هفته یک جلسه و به­مدت ۹۰ دقیقه دریافت نمودند. جمع­آوری داده­ها با استفاده از پرسش نامه­ انعطاف­پذیری ­شناختی Dennis و Vander Wal و پرسش نامه آشفتگی روان­شناختی Lovibond انجام ­شد. جهت تجزیه­ و تحلیل داده­ها از آنالیز کوواریانس چند متغیره استفاده شد. یافته ها: شناخت درمانی مبتنی بر ذهن­آگاهی بر انعطاف­پذیری شناختی و آشفتگی روان شناختی در بیماران مبتلا به سوء هاضمه تاثیر داشت (۰۰۱/۰>P). میانگین و انحراف معیار نمره انعطاف­پذیری شناختی گروه آزمایش در پیش­آزمون ۱۱/۵ ± ۵۳/۴۷ و در پس­آزمون ۲۳/۷ ± ۸۰/۶۱ (۰۰۱/۰>P) و نمره آشفتگی روان­شناختی گروه آزمایش در پیش­آزمون ۳۸/۶±۴۰/۵۹ و در پس­آزمون ۲۸/۴ ± ۳۵/۴۴ به­دست آمد (۰۰۱/۰>P). نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد شناخت درمانی مبتنی بر ذهن­آگاهی بر انعطاف­پذیری شناختی و آشفتگی روان شناختی در بیماران مبتلا به سوء هاضمه موثر است. بنابراین، استفاده از این رویکرد جهت کاهش مشکلات روان­شناختی بیماران مبتلا به سوء هاضمه، پیشنهاد می­گردد. واژه های کلیدی: آشفتگی روان شناختی، انعطاف­پذیری شناختی، شناخت درمانی مبتنی بر ذهن­آگاهی، سوءهاضمه

Psychological disturbance, Cognitive flexibility, Cognitive therapy based on mindfulness, Dyspepsia, آشفتگی روان شناختی, انعطاف­پذیری شناختی, شناخت درمانی مبتنی بر ذهن­آگاهی, سوءهاضمه