محمدرضا عطاردی - استادیار، گروه خط مشی گذاری عمومی، دانشکده معارف اسلامی و مدیریت، دانشگاه امام صادق علیه السلام، تهران، ایران.
فاطمه جان نثاری لادانی - دانشجوی دکتری خط مشی گذاری عمومی، دانشکده معارف اسلامی و مدیریت، دانشگاه امام صادق علیه السلام، تهران، ایران.

برای تحلیل مسائل­ خط­مشی چارچوب های مفهومی متعددی پیشنهاد شده است. یکی از این چارچوب­ها، چارچوب جریان های شش گانه است­ که جریان­های مشکل، سیاست، خط­مشی، فرایند، برنامه و فناوری را مطرح می کند و تلاش دارد نقش کارآفرینان و کارگزاران مرتبط با هریک از جریان­های شش گانه را تبیین کند. برای درک بهتر کارکرد این چارچوب قانون هدفمندی یارانه ها انتخاب شده است که مانند بسیاری دیگر از خط­مشی های معلق در کشور حدود دو دهه، ذهن خط­مشی­گذاران را به­خود معطوف کرده بود. برای بررسی این مورد مطالعه اسناد، کتب، مصاحبه های مکتوب و سخنرانی­های مقامات در قلمرو زمانی دهه­های ۷۰ و ۸۰ شمسی بررسی شدند. نتایج حاصل از این پژوهش  چگونگی تاثیر کارآفرینان اثرگذاری هم­چون حبیب فتینی، جمشید پژویان و محمود احمدی­نژاد و همچنین دلایل عدم همراهی برخی جریان ها برای تکمیل بخش­های ناتمام قانون هدفمند کردن یارانه ها نشان داده شده است. بررسی­های انجام شده در این پژوهش نشان می­دهد که زمان­برترین مسئله در فرایند خط­مشی­ گذاری در طرح هدفمندی یارانه­ ها در دستور­کار­گذاری آن بود که حدود ۲۰ سال، به طول انجامید و درنهایت­ هم کارآفرینان خط­مشی داخلی نتوانستند تصمیم­سازی در­خوری انجام دهند و نقش کارآفرینان بانک جهانی برای پیوند خوردن جریان سیاست و خط­مشی بسیار پررنگ بود. این یعنی بر­خلاف این تصور عمومی که کشور ما از مشکل عملیاتی کردن خط­مشی رنج می­برد؛ کشور در بخش کارآفرینی خط­مشی و جامعه خط­مشی که مسئولیت­ ریل­گذاری را بر عهده دارد دارای ضعف جدی­تری است یا حداقل اگر نخواهیم این موضوع را تعمیم دهیم در طرح هدفمندی یارانه­ها این­گونه بوده است.

هدفمندی یارانه, چار چوب جریانهای چند گانه, کارآفرینی عمومی, کارآفرین خط مشی, خط مشی های معلق