نرگس نیکخواه قمصری - استادیار گروه علوم اجتماعی، دانشکده علوم انسانی دانشگاه کاشان
فاطمه منصوریان راوندی - کارشناس ارشد جامعه شناسی دانشگاه الزهرا

تحول در حوزه اطلاعات و ارتباطات، بهواسطه رشد فزاینده فناوریهای ارتباطی، منجر به نفوذ و گستره فعالیت های رسانه ها در جهان جهانی شده امروز شده و همه ابعاد ,عرصه ها و سطوح زندگی فردی و اجتماعی انسان، موقعیت جدیدی را تحت تاثیر قرار داده که به نوبه خود علاوه بر کارکردها و نقشهای مثبت، چالشها و نگرانی هایی را مسبب شده است. از جمله چالشهای پیش رو در جهان کنونی توسعه مکانیزمهای قدرت نرم معطوف به امپریالیسم فرهنگی است که امنیت و آرامش خاطر دولتها ملتها و فرهنگها در جوامع مختلف را به مخاطره انداخته و نوعی بسیج همگانی برای مقابله با چنین شرایطی را ایجاب میکند. به دیگر سخن ضرورت مقابله با مکانیزم های قدرت نرم از سوی قدرت های رسانه ای جهان علاوه بر اهمیت روز افزون آن برای عموم ذینفعان یک فرهنگ در معرض تهاجم به واسطه ویژگیهای خاص نیازمند استراتژی هایی خاص و متناسب با ماهیت قدرت نرم میباشد و از همین رهگذر مواجهه هوشمندانه و تخصصی اقشار خاصی را طلب میکند. این نوشتار بر آن است تا با تمرکز به نقش دانشگاه به عنوان یک نهاد فعال در عرصه تولید و بازتولید فرهنگی پس از شناسایی ابعاد و نمودهای متفاوت قدرت نرم، پاسخ مناسبی برای این پرسش بیابد که امکانات متعدد دانشگاه چگونه میتواند بهعنوان پدافند غیرعامل از یکسو در خدمت خن ثی سازی قدرت نرم اعمال شده برآید و از سوی دیگر خود به عنوان مولد قدرت نرم در عصر توسعه ارتباطات جهانی، فرصتی برای مشارکت و سامان فرهنگی جهان معاصر بیابد.

قدرت نرم، جهانی شدن، دانشگاه –پدافند غیرعامل