هاشم هلیل - دانشجوی حقوق عمومی دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری تهران

در این پژوهش به برسی زکات به عنوان یک مالیات شرعی و اسلامی پرداختیم. درمورد زکات و محدوده آن نظرات مختلفی است برخی فقه ها معتقد بر آن هستند که زکات تنها شامل نه قلم یاد شده در احادیث است و برخی دیگر از فقه ها با توجه به ادله عقلیوتعدادی از احادیث بر این باور هستند که زکات گستره ایی فراتر از آن نه قلم دارد در این پژوهش با توجه به نظریات عدم تعمیموتاکید بر نظریه تعمیم به برسی گستره زکات می پردازیم و با جمع آوری منابع فقهی هر دو نظر، اساس کارمان را با استناد به دلیل عقلی؛ گستره زکات را فراتر از نه قلم دانسته و دلیل عقلی را بنای اصلی توجهیمان میدانیم. همچنین قبل از برسی گستره زکات، این سوال مطرح میشود اصلا میتوان زکات را به عنوان مالیات حکومت اسلامی استفاده کرد یا زکات عنوانی خارج از مالیات است، که در این نوشته به آن پاسخ داده میشود. از این رو با برسی روایات و دلیل عقلی به این نتیجه میرسیم که اولا زکات نوعی مالیات تلقی میشود و حکومت اسلامی از ابتدا تا به امروز در جمع آوری آن نقش دارد و دوما گستره زکات محدود به ۹ قلم نیستواقتضای روز جامعه اسلامی نیز این را در می یابد که بیشتر از ۹ قلم باشد.

زکات، مالیات شرعی، حکومت اسلامی، نظریه عدم تعمیم، نظریه تعمیم.