زهرا جعفرزاده قهدیریجانی - دانشجوی کارشناسی ارشد، رشته تاریخ و فلسفه آموزش وپرورش، دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان واحد خوراسگان، ایران

طی مطالعات انجام شده، نهاد آموزش وپرورش در کنار چهار نهاد دیگر (دین، خانواده، اقتصاد و سیاست) پنج نهاد اصلی و عمده در هر جامعه ای محسوب می شوند. در این میان نهاد آموزش وپرورش رسالت خطیر انتقال فرهنگ، معارف و دانش ها و نیز ارزش های دینی و اخلاقی و معنوی و نیز آموزش مهارت های زندگی اجتماعی را به نسل های مختلف را در یک فرایند بلندمدت بر عهده دارد. در طی این فرایند این نهاد ممکن است با چالش های درونی و بیرونی متعددی مواجه شود. یکی از این چالش ها، آسیب های اجتماعی است. هدف از مطالعه حاضر بررسی جایگاه آموزش وپرورش در پیشگیری آسیب های اجتماعی دانش آموزان است. مطالعه حاضر به شیوه مروری انجام شد. جستجوی پایگاه های اطلاعاتی google،scholar google، scopus، جهاد دانشگاهی با استفاده از کلمات کلیدی، جایگاه، آموزش وپرورش، پیشگیری، آسیب، اجتماعی، دانش آموزان در بازه زمانی ۱۳۸۷ تا ۱۴۰۰ انجام شد. دانش آموزان با موضوعات مختلفی همچون گروه های خلاف کار، خشونت، مصرف الکل، دارو و مواد مخدر، مشکلات جنسی و دیگر رفتارهای پرخطر و بالقوه آسیب زا درگیر هستند. علاوه بر این دانش آموزان در زندگی روزمره با استرس زاهای محیطی مانند از دست دادن والدین در اثر طلاق، خشونت خانواده، مصرف یا سوءمصرف الکل و مواد مخدر توسط والدین یا یکی از اعضای خانواده، آزار جسمی و جنسی و طردشدگی مواجه هستند. مطالعه حاضر نشان داد که ریشه اغلب آسیب پذیری های اجتماعی دانش آموزان را باید در عدم آشنایی کافی آن ها با مهار ت های اجتماعی دانست؛ به طوری که نقطه کوری در رشد شخصیت دلخواه و اجتماعی جوانان وجود دارد و آن این است که متاسفانه جوانان امروز خود را نشناخته اند و به توان و قدرت فراوان خودباور ندارند، به علاوه از شرایط و موقعیت اجتماعی خودآگاهی ندارند. طرح مسئله آسیب های اجتماعی و ضرورت پیشگیری از آن امری اجتناب ناپذیر، عقلانی، منطقی و آینده نگرانه است و مجموعه فرهنگیان اعم از کارشناسان، معلمان، مشاوران و مربیان و… نمی توانند نسبت به این موضوع بی تفاوت باشند. لذا ضرورت فراوانی وجود دارد که به امر آسیب های اجتماعی و پیشگیری از آن با نگاهی علمی، پژوهشی، دلسوزانه پرداخته شود. مطالعه آسیب های اجتماعی اعم از نابهنجاری ها و انحرافات اجتماعی یکی از مهم ترین موضوعات موردبحث جامعه شناسی است.

جایگاه، آموزش وپرورش، پیشگیری، آسیب، اجتماعی، دانش آموزان