بهروز دولتشاه - Nazaja Center for Strategic Studies
ارسلان حیدرپناه - Nazaja Center for Strategic Studies

دوران جنگ تحمیلی رژیم بعث عراق علیه تمامیت ارضی ایران، بدون شک صحنه یکی از بزرگترین تجاوزات خشونت بار و همه جانبه نظامی در قرن بیستم بوده است. رژیم بعث عراق در راه نیل به اهداف متجاوزگرایانه خود از زیرپا گذاشتن تمامی قوانین مسلم و پذیرفته شدهه حقوق بشری (از جمله ممنوعیت استفاده از تسلیحات شیمیایی و کشتار جمعی) علیه نظامیان و غیرنظامیان ایرانی خودداری نکرد. این موضوع، در آغاز دوران دفاع مقدس، شرایط را برای بهداری ارتش جمهوری اسلامی ایران در زمینه تامین ادوات، وسائل و تجهیزات پزشکی و نیز تامین کادر درمان مورد نیاز برای رسیدگی به مجروحین بسیار دشوار می کرد.با این حال ارتش و به طور خاص نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران، توانست با تلاش شبانه روزی فرماندهان، افسران و حتی سربازان وظیفه شاغل در بهداری ها و نیز با بهره گیری از خلاقیت و ابتکاراتی که لازمه شرایط پیچیده آن دوران بود، با اقدامات پرشماری از جمله تاسیس بیمارستان های صحرایی، ارائه ی فناوری های پزشکی، درمانی و دارویی و نیز تربیت و اعزام کادر درمان متخصص، شرایط را تا حد زیادی بهبود بخشد.با این حال، بعد از گذشت بیش از سه دهه از پایان جنگ تحمیلی، هنوز آن گونه که شایسته و بایسته است، اقدامات بهداشتی و درمانی نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران در دوران دفاع مقدس مورد کنکاش و واکاوی قرار نگرفته است. در این مقاله با استفاده از روش تحقیق کیفی گذشته نگر و کتابخانه ای و با استفاده از مقالات و پایان نامه های مرتبط، کتاب های دفاع مقدس و نیز بررسی مصاحبه ها به بررسی مهم ترین اقدامات بهداری نزاجا در دوران جنگ تحمیلی پرداخته ایم.

Sacred defence, Iran-Iraq’s imposed war, Islamic Republic of Iran Army Ground Forces, Nezaja, Field hospital, دفاع مقدس, جنگ تحمیلی, نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران, نزاجا, بیمارستان صحرایی