ابوالفضل منصوری اطمینان - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری ، دانشگاه تهران، ایران
سیدامیر عظیمی کاخکی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری ، موسسه آموزش عالی خاوران، مشهد، ایران

در عصر حاضر به دلیل ماشینی شدن امور، تعاملات اجتماعی بین شهروندان با کاهش روبرو بوده است که این امر برنامه ریزان و طراحان شهری را بر آن داشته است که جهت چارهجویی این چالش ، راهکارهایی را ارائه دهند که دراین بین ، به نظر می رسد، ایجاد و بازتولید فضاهای اجتماعپذیری همچون مجتمع های چندمنظوره با محوریت تفریحی - فرهنگی به عنوان محلی برای رخداد تعاملات اجتماعی بین شهروندان در راستای خلق محیط های شهری پایدار، می تواند چارهساز باشد. مبتنی بر تحلیل محتوای پژوهش های مختلف ، مجموعه ای از عوامل مختلف در طراحی مجتمع های چندمنظوره در راستای ارتقای تعاملات اجتماعی اثرگذار هستند. با این تفاسیر، پژوهش حاضر در راستای واکاوی عوامل موثر بر طراحی مجتمع های تفریحی - فرهنگی در سطح شهر مشهد با محوریت ارتقای تعاملات اجتماعی انجامگرفته است ؛ بنابراین ، این پژوهش پس از مرور مبانی و مفاهیم مرتبط ، مبتنی بر تحلیل محتوای کیفی ، به تدوین عوامل موثر بر طراحی مجتمع های تفریحی - فرهنگی در سطح این شهر با محوریت ارتقای تعاملات اجتماعی اقدام نموده و در ادامه با مراجعه به ۴۰ نفر از متخصصان و نخبگان مرتبط با موضوع این پژوهش ، با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی و در محیط نرمافزار اکسپرت جویس به اولویت بندی عوامل موثر بر طراحی مجتمع های تفریحی - فرهنگی در سطح شهر مشهد با محوریت ارتقای تعاملات اجتماعی مبادرت نموده است . نتایج این پژوهش نشان می دهد که قرارگیری در کنار امکانات عمومی ، وجود مبلمان و تجهیزات مناسب ، داشتن پارکینگ مناسب ، امکان حضور ۲۴ ساعته در فضا، قرارگیری در مسیر فعالیت های روزمره، امنیت اجتماعی ، داشتن امکانات و تسهیلات رفاهی - تفریحی متنوع، همه شمول بودن، استفاده از عناصر طبیعی (همچون آب) و دسترسپذیری مناسب ، ازجمله عوامل موثر بر طراحی مجتمع های تفریحی - فرهنگی در سطح شهر مشهد با محوریت ارتقای تعاملات اجتماعی محسوب می شوند و همچنین از دید متخصصان، قرارگیری در مسیر فعالیت های روزمره (با امتیاز ۰/۱۵۲)، امکان حضور ۲۴ ساعته در فضا (با امتیاز ۰/۱۳۶) و داشتن امکانات و تسهیلات رفاهی - تفریحی متنوع (با امتیاز ۰/۱۲۲) به ترتیب در جایگاههای اول تا سوم از حیث تاثیرگذاری بیشتر قرار دارند.

مجتمع های تفریحی - فرهنگی ، اجتماعپذیری ، تعاملات اجتماعی ، شهر مشهد.