امیرمحمد گمینی - دانشجوی دکتری تاریخ و فلسفه علم در موسسه حکمت و فلسفه ایران مرکز تحقیقات نجوم و اخترفیزیک مراغه، ایران

دلایل مرکزیت و سکون زمین را، در میان آثار نجومی دوره اسلامی، باید در کتب هیئت یافت. زیرا در این آثار، به کیهان شناسی ریاضی بر اساس هیئت مجسم افلاک و موقعیت زمین در میان آنها پرداخته شده است. این دلایل که در کتاب مجسطی بطلمیوس ریشه دارند، بر مشاهدات و پیش فرض هایی بنا شده اند. در این مقاله تک تک این دلایل مطرح و شرح داده می شوند و با روشی تحلیلی سعی می شود که پیش فرض های این دلایل روشن شوند. این تحلیل دو پیش فرض حرکت شناختی را نشان می دهد: ۱) اگر متحرک از محرک جدا شود، دیگر به حرکت خود ادامه نخواهد داد؛ و ۲) سرعت سقوط اجسام متناسب با وزنشان است.

مرکزیت زمین, سکون زمین, حرکت وضعی, حرکت انتقالی, بیرونی, بطلمیوس, مویدالدین عرضی, نصیرالدین طوسی, قطب الدین شیرازی