یونس کرامتی - دانشگاه تهران، پژوهشکده تاریخ علم

ابوروح محمد بن منصور جرجانی مشهور به زرین دست در ۴۸۰ق کتاب نورالعیون را در چشم پزشکی برای افراد غیرمتخصص و نیز افرادی که قصد دارند مقدمات پزشکی را فراگیرند اما عربی نمی دانند به فارسی و به شیوه پرسش و پاسخ نوشت. مقایسه این اثر با مهم ترین آثار چشم پزشکی پیش از آن حاکی است که زرین دست، اساس کار خود را کتاب تذکره الکحالین علی بن عیسی کحال قرار داده و با اعمال تغییراتی چشم گیر در ساختار کلان و خرد این اثر، و افزودن مطالبی از دو منبع مهم علی بن عیسی، یعنی کتاب العشر مقالات فی العین و کتاب دوم الحاوی فی الطب و احتمالا منابعی دیگر و نیز تجربیات خود (به ویژه در عرصه جراحی) اثری نو پدید آورده است.

ابوروح محمد بن منصور جرجانی, تذکره الکحالین, الحاوی فی الطب, حنین بن اسحاق, زرین دست, علی بن عیسی کحال, کتاب العشر مقالات فی العین, محمد بن زکریای رازی, نورالعیون