مهدی مخبر - استادیار گروه علوم دامی دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.
شبنم پری چهره - بخش تحقیقات زنبورعسل، موسسه تحقیقات علوم دامی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
سارا حاج علیلو - دانشگاه ارومیه کشاورزی رشته ی زنبور عسل

چکیده زنبورهای عسل از طریق گرده افشانی نقش بسیار مهمی در تولیدات کشاورزی و حفظ تنوع زیستی دارند. به طوری که تقریبا یک سوم غذای بشر به طور مستقیم و غیرمستقیم وابسته به گرده افشانی زنبورعسل است. با وجود ارزش بالای زیست محیطی و اقتصادی بالای این موجود مهم، زنبورعسل همیشه خواسته و ناخواسته در معرض عوامل مخرب و آسیب رسان از قبیل بیماری ها و آفت کش ها قرار دارد. علی رغم اینکه در سال های اخیر استفاده از آفت کش های با سمیت کمتر به جای آفت کش های با سمیت بالا تا حدودی مرگ و میر حاد زنبورهای عسل را کاهش داده است، اما نباید از اثرات سوء این آفت کش ها بر زنبورعسل غافل شد. به طورکلی، نتایج به دست آمده در بررسی حاضر نشان داد که آفت کش ها (حشره کش ها، علف کش ها و قارچ کش ها)، از طریق اختلال در تغذیه، سیستم ایمنی، توسعه سیستم عصبی، رفتار، دستگاه گوارش، کاهش زنده مانی، کاهش عملکرد تولیدمثلی ملکه و نیز افزایش تلفات جمعیت، باعث آسیب به کلنی های زنبورعسل می شوند. بنابراین باید در مورد استفاده از آفت کش ها بر زنبور عسل به زنبورداران و کشاورزان اطلاع رسانی کرده و راهنمایی لازم در خصوص استفاده منطقی از این آفت کش ها در کشاورزی داده شود.

زنبورعسل, گرده افشانی, آفت کش