مهدی مخبر - استادیار گروه علوم دامی دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.
شبنم پری چهره - عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات علوم دامی کشور، بخش تحقیقات زنبورعسل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

در حال حاضر، جنسیت در زنبورعسل توسط مکانیسمی موسوم به جایگاه مکمل تعیین جنسیت (csd)، با تنوع آللی بالا، کنترل می شود. افراد هتروزیگوت برای این جایگاه ژنی تبدیل به جنس ماده (ملکه و کارگر) می شوند، در حالی که افراد هموزیگوت برای جایگاه csd به نرهای دیپلوئیدی تبدیل می شوند. لاروهای نرها دیپلوئید توسط کارگران تشخیص و در مرحله لاروی حذف می شوند. تاکنون، با توجه به همبستگی بسیار بالای تنوع ژنتیکی جایگاه ژنی csd با تعداد نرهای دیپلوئید و عملکرد کلنی، مطالعات متعددی روی این جایگاه صورت گرفته است. خوشبختانه با پیشرفت تکنولوژی های جدید توالی یابی ژنوم، مطالعات این حایگاه ژنی وارد فاز جدیدی شده و شناخت ساختار دقیق آن برای محققان این حوزه فراهم شده است. در اینجا تاریخچه تعیین جنسیت در زنبورعسل، ساختار و تنوع موجود در جایگاه csd و ارتباط آن با عملکرد تولیدی زنبور مورد مطالعه قرار گرفته است

زنبورعسل, جایگاه مکمل تعیین جنسیت, هاپلودیپلوئیدی