محمد فتاحی - دانشیار گروه باغبانی دانشگاه ارومیه

گندم سیاه (Fagopyrum esculentum) گیاهی علفی می باشد که به عنوان شبه غله و نیز تولید ترکیبات دارویی متعدد استفاده می شود. به منظور بررسی امکان سازگاری این گیاه در شرایط محیطی آذربایجان غربی (شهر ارومیه) پژوهشی در دو سال ارزیابی انجام گرفت. برای این منظور بذور تهیه شده از چین در شرایط کرتی و در دانشگاه ارومیه در سالهای ۹۸ و ۹۹ کشت شدند. نتایج این پژوهش سازگاری بالای این گیاه و رشد متعارف آن را همتراز با عملکرد معمول جهانی در پی داشت. صفات ارزیابی برای این پژوهش عملکرد قسمت های مختلف گیاه و نیز تعیین روتین در مراحل فیزیولوژیک و اندام های مختلف انجام گرفت. استخراج با عصاره اتانولی و تعیین میزان روتین با HPLC انجام شد و با استاندارد روتین کمی شد. نتایج به دست آمده نشان داد که عملکرد بذر این گیاه حدود ۶۰۰ کیلو در هکتار برآورد شد. همچنین عملکرد قسمتهای هوایی این گیاه بیش از ۱۵۰۰ گیلوگرم وزن خشک در هکتار شد. همچنین مقایسه میانگین بین تیمارها نشان داد که هشت تیمار استفاده شده به طور معنی داری متفاوت بودند. نتایج نشان داد بین اندام های استفاده شده قسمت گل گندم سیاه بیشترین میزان روتین(۰۸/۵ در صد) را داشتند. بعد از آن اندام برگ در مرحله شروع گلدهی بیشترین میزان روتین را داشت(۳۶/۳ در صد). ساقه ها در هر دو مرحله گلدهی و بذردهی روتین کمتری نسبت به برگ ها داشتند و نهایتا کمترین میزان روتین در بذر گیاه مشاهده شد(۰۹/۰ در صد). کشت گندم سیاه نشان داد که گیاه در شرایط ارومیه سازگاری خوبی دارد. با توجه به اینکه گیاه گندم سیاه به صورت بومی در مناطق سردسیری کشت و کار می شود. لذا این موضوع می تواند در گسترش کشت گیاه موثر باشد.

گندم سیاه، مراحل فیزیولوژیک، کروماتوگرافی مایع با عملکرد بالا