کریم چشم براه - دانش آموخته کارشناسی ارشد تغذیه دام گروه علوم دامی دانشگاه محقق اردبیلی
جمال سیف دواتی - هیات علمی دانشگاه محقق اردبیلی
حسین عبدی بنمار - هیات علمی گروه علوم دامی دانشگاه محقق اردبیلی
رضا سید شریفی - هیات علمی گروه علوم دامی دانشگاه محقق اردبیلی
صیاد سیف زاده - دانشگاه محقق اردبیلی

سابقه و هدف: اسپیرولینا یک جلبک تک سلولی میکروسکوپی است که در آب تازه رشد می کند و ساختاری ساده اما ترکیبی پیچیده دارد. این جلبک حاوی منابع سرشار مواد مغذی مختلف بوده که خاصیت آنتی اکسیدانی و خواص پروبیوتیک داشته و می توانند جایگزین های مناسبی برای آنتی بیوتیک ها باشند و به صورت اختصاصی به عنوان محرک رشد و بهبود ضریب تبدیل غذایی در گوساله های هلشتاین استفاده شوند. هدف از این پژوهش بررسی اثرات استفاده از جلبک اسپیرولینا بر عملکرد رشد، فرا سنجه های خونی و برخی آنزیم های سیستم ایمنی گوساله های شیرخوار هلشتاین بود. مواد و روش ها: جهت انجام این آزمایش، تعداد ۳۲ راس گوساله ماده هلشتاین بین سنین ۱ الی ۵ روز و میانگین وزنی ۲±۲/۳۷ کیلوگرم در قالب طرح کاملا تصادفی با ۴ تیمار و ۸ تکرار انتخاب شدند. تیمارهای آزمایشی شامل: ۱) جیره پایه بدون افزودنی، ۲) جیره پایه به همراه ۱ درصد جلبک اسپیرولینا، ۳) جیره پایه به همراه ۲ درصد جلبک اسپیرولینا، ۴) جیره پایه + ۳ درصد جلبک اسپیرولینا بر اساس ماده خشک جیره بودند.یافته ها : نتایج نشان داد که وزن نهایی گوساله های شیرخوار در اثر افزودن ۳ درصد جلبک اسپیرولینا در جیره غذایی آغازین در مقایسه با گروه شاهد افزایش یافت (۰۵/۰>P). افزایش وزن روزانه گوساله های شیرخوار در اثر افزودن جلبک اسپیرولینا تمایل به معنی داری داشت. به طوری که گوساله های دریافت کننده ۳ درصد جلبک اسپیرولینا افزایش وزن روزانه بیشتری در مقایسه با سایر تیمارهای آزمایشی داشتند (۰۶/۰>P). مصرف خوراک و ضریب تبدیل غذایی گوساله های شیرخوار با تغذیه جلبک اسپیرولینا تحت تاثیر معنی داری قرار نگرفت. افزودن جلبک اسپیرولینا در سطح ۱ درصد طول بدن گوساله های شیرخوار را در ۳۰ روزگی نسبت به تیمار شاهد افزایش داد (۰۵/۰>P). همچنین ارتفاع از جدوگاه و دور سینه گوساله های شیرخوار در ۳۰ و ۷۵ روزگی با دریافت یک درصد جلبک افزایش یافت (۰۵/۰>P). استفاده از جلبک اسپیرولینا در جیره گوساله های شیرخوار اثر معنی داری بر غلظت خونی گلوکز، تری گلیسیرید، آلبومین و اوره خون در ۳۰ و ۷۵ روزگی ایجاد نکرد. غلظت کلسترول در ۳۰ روزگی با افزودن ۲ درصد جلبک اسپیرولینا کاهش یافت (۰۵/۰>P). در مقابل استفاده از ۲ درصد جلبک اسپیرولینا غلظت پروتئین کل را در مقایسه با گروه شاهد افزایش داد (۰۵/۰>P). غلظت خونی بتاهیدروکسی بوتیرات با افزودن ۱ و ۲ درصد جلبک اسپیرولینا افزایش یافت (۰۵/۰>P). غلظت آلانین آمینوترانسفراز و آسپارتات آمینوترانسفراز تحت تاثیر جلبک اسپیرولینا قرار نگرفت. غلظت سوپر اکسید دیسموتاز در ۳۰ روزگی در گروه های دریافت کننده یک درصد جلبک افزایش معنی داری داشت (۰۵/۰>P). غلظت گلوتاتیون پراکسیداز، مالون دی آلدئید و ظرفیت آنتی اکسیدانی کل با استفاده از جلبک در جیره گوساله های شیرخوار تحت تاثیر قرار نگرفت. نتیجه گیری: به طورکلی استفاده از جلبک اسپیرولینا در سطح ۳ درصد بر اساس ماده خشک جیره آغازین گوساله شیرخوار هلشتاین توانست سوپراکسید دیسموتاز در ۳۰ روزگی و ظرفیت آنتی اکسیدانی کل، میزان وزن نهایی بدن و افزایش وزن روزانه در ۷۵ روزگی و در سطح ۲ درصد غلظت بتاهیدروکسی بوتیرات و پروتئین کل در ۷۵ روزگی را افزایش و کلسترول خون را در سطح ۲ درصد در ۳۰ روزگی و در سطح ۱ درصد در ۷۵ روزگی کاهش دهد. بنابر این برای افزایش سیستم ایمنی گوساله استفاده از جلبک اسپیرولینا در سطح ۳ درصد بر اساس ماده خشک جیره آغازین گوساله شیرخوار هلشتاین توصیه می شود.

بتاهیدروکسی بوتیرات, جیره استارتر, عملکرد, فعالیت آنتی اکسیدانی