محمدحامد عبدی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد قروه

در سال های اخیر، ایده استفاده از رویکرد توسعه مبتنی بر حمل و نقل همگانی به منظور کاهش وابستگی به خودرو و ارتقای پایداری در زمینه حمل ونقل شهری، حمایت گسترده ای را به دست آورده است و در بسیاری از شهرهای مختلف به رویکرد غالب برنامه ریزی بدل شده است. این رویکرد در راستای جنبش های حاصل از پایداری خواهان ایجاد هماهنگی بین برنامه ریزی کاربری زمین و برنامه ریزی حمل ونقل شهری است و بر اصولی هم چون تراکم، اختلاط کاربری زمین و کارآیی حمل ونقل همگانی و غیرموتوری تاکید دارد. توسعه شهری در ایران با برنامه ریزی پراکنده و خودرو محور، مسیری را در پیش گرفته است که مبین ناپایداری است. سهم پایین حمل ونقل همگانی و غیرموتوری در جابه جایی های درون شهری، رشد مداوم حومه های شهری از نمونه این چالش ها هستند. بنابراین، این پژوهش سعی دارد تا با روشی تحلیلی- اسنادی مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای، پس از بررسی نمونه ها و تجربه های صورت گرفته در حوزه گسترش این رویکرد در نواحی شهری کشورهای مختلف، اهداف و راهبردها، اصول و روش های برنامه ریزی آنها را استخراج کرده و به منظور انطباق با شرایط کشور، پیشنهادهای لازم را ارائه دهد. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که کشور ما در انطباق با اصول و روش های برنامه ریزی مبتنی بر حمل ونقل همگانی سایر کشورها، دارای فرصت ها و چالش های ویژه ای است که توجه به آن می تواند مسیر را برای حل مشکلات موجود در شهرها هموار سازد. به این منظور، تاکید بر تدوین یک برنامه جامع، ضمن لحاظ مشارکت شهروندان و نیز توجه به سرمایه گذاری های هم زمان بخش عمومی و خصوصی به منظور توسعه پروژه های حمل ونقل محور، ضروری به نظر می رسد.

توسعه مبتنی بر حمل ونقل همگانی, پایداری, حمل ونقل همگانی, توسعه شهری, روش های برنامه ریزی شهری