وحید صمدپور خلیفه محله - استادیار گروه مهندسی ترافیک، دانشگاه علوم انتظامی امین، تهران، ایران
فرامرز زراعت پیما - دانشجوی دکتری ایمنی ترافیک، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم انتظامی امین، تهران، ایران
محمد صادق شاه قلی - دانشجوی دکتری، دانشکده علوم انسانی، گروه جغرافیا، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
ابوالحسن ملکی - دانشجوی دکتری ایمنی ترافیک، دانشگاه علوم انتظامی امین، تهران، ایران

زمینه و هدف: امروزه در ایران، تصادفات جاده ای به علت اصلی جراحات و تلفات تبدیل شده است. بخش قابل توجهی از تصادفات را تصادفات خروج از جاده تشکیل می دهند که در اثر برخورد با اجسام ثابت و یا واژگونی به وقوع می پیوندند. این تصادفات معمولا شدیدتر از سایر تصادفات هستند. تجزیه و تحلیل پارامترهایی که باعث وقوع تصادفات خروج از جاده می شوند، می تواند به ارتقای ایمنی ترافیک کمک کند. به منظور شناسایی عوامل موثر بر شدت چنین تصادفاتی، تصادفات خروج از جاده ای که بین سال های ۱۳۹۰ تا ۱۴۰۰ در جاده برون شهری تهران- مشهد رخ داده بودند از سیستم تصادفات پلیس راهور ناجا استخراج شد.روش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش های کمی گردآوری داده ها، توصیفی- مقطعی است. گردآوری اطلاعات موردنیاز از طریق مطالعات کتابخانه ای و میدانی و استفاده از داده های آماری مربوطه انجام گرفته است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار تصادفات به وقوع پیوسته در جاده تهران مشهد در بازه زمانی سال ۱۳۹۰ تا ۱۴۰۰ استفاده شده است. به منظور شناسایی عوامل موثر بر شدت تصادفات خروج از جاده تک وسیله ای، مدل رگرسیون لجستیک دودویی و ۸۲۱۸۱ داده تصادفات به کار گرفته شدند و سه مدل برای به دست آوردن سطوح مختلف شدت تصادفات به عنوان متغیرهای پاسخ توسعه داده شد.یافته ها: یافته های تحقیق نشان داد مدل اول که تصادفات فوتی و جرحی همراه با معلولیت را به عنوان متغیر پاسخ دریافت می کند، نسبت به دو مدل دیگر با داده ها سازگاری بیشتری دارد. متغیرهایی که احتمال وقوع تصادف در جاده را افزایش می دهند عبارت انداز: عوامل مرتبط با جاده مانند سرعت، روسازی راه، وضعیت راه، عوامل مرتبط با زمان مانند تصادفات بین ۶ عصر تا نیمه شب؛ عوامل مرتبط با محیط مانند روشنایی؛ عوامل مرتبط با وسیله نقلیه مانند خودرو شاسی بلند، موتورسیکلت ها، نقص فنی حادث یا مستمر وسیله نقلیه، حرکات مارپیچ یا مستقیم خودرو و نوع شیء ثابت مانند درختان و گودال ها.نتیجه گیری: در نتیجه این تحقیق با توجه به شناسایی متغیرهای تاثیرگذار بر شدت تصادفات، پلیس راهور می تواند اقدام های مناسبی برای کاهش شدت تصادفات خروج از جاده[۱] تک وسیله نقلیه اتخاذ کند.

تصادفات خروج از جاده, شدت تصادفات, تصادفات تک وسیله نقلیه