علیرضا ماهپور - استادیار برنامه ریزی حمل ونقل، دانشکده مهندسی عمران، آب و محیط زیست، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
امیر حسین پناهی - دانشجوی دکتری مهندسی عمران، گرایش برنامه ریزی حمل ونقل، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی. تهران، ایران

زمینه و هدف: امروزه مسیریابی در شبکه های حمل ونقل شهری با افزایش حجم اتومبیل ها و نیز محدودیت های ترافیکی در مناطق کلان شهری، امری ضروری محسوب می شود. توسعه شهری بر توسعه بیرونی کلان شهرها اثر گذاشته و الگوی سکونت حومه ای را موجب شده است؛ شهرهای جدید مصداق عینی این مسئله در محدوده کلان شهرها است. در این بین مسیریابی و پیداکردن کوتاه ترین مسیر برای کاربران شبکه های حمل ونقلی حائز اهمیت است. در این تحقیق، یک الگوریتم نموداری برای یافتن کوتاه ترین مسیر در شبکه های حمل ونقلی توسعه داده شده است.روش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی- تحلیلی است. با توجه به ماهیت داده ها و عدم امکان کنترل رفتار متغیرهای موثر در مسئله نیز از نوع غیرتجربی است. جهت مرور منابع پژوهش از مرور سیستماتیک منابع مرتبط به روش اسنادی استفاده شده است. در این پژوهش، جهت تجزیه و تحلیل داده ها، وضعیت پراکندگی شاخص های دسترسی با استفاده از روش رگرسیون وزنی جغرافیایی (GWR)، بهینه سازی ازدحام (PSO) و خوشه بندی میانگین فازی تحلیل شد.یافته ها: یافته ها نشان داد که هم بستگی خطی و مستقیم و بالا (۹۸۹/۰) بین شاخص مستقل و شاخص وابسته (دسترسی نهایی) وجود دارد و شاخص های مستقل شناسایی شده قادرند ۹۵ درصد از تغییرات دسترسی را تبیین کنند و باقیمانده اندک واریانس ها به وسیله عوامل ناشناخته تبیین و پیش بینی می شوند. با نگاهی به مقادیر بتا β مشاهده می شود که شاخص موقعیت شبکه نسبت به سایر شاخص ها تغییرات دسترسی دارا است و به ترتیب شاخص های دسترسی، خصوصیات شبکه در رتبه های دوم، سوم و چهارم قرار گرفته است.نتیجه گیری: روند الگوی رگرسیون در تعیین توزیع پراکنش شاخص های یادشده در مناطق نشان می دهد که خروجی پارامترهای مدل به میزان بالایی، پیش بینی موردنظر و اصلاح کوتاه ترین مسیر پیشنهادی را تایید می کند.

کوتاه ترین مسیر, مسیریابی, بهینه سازی مسیر, کاربری زمین